Page 133 - Biyoloji 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 9 65

3.ÜNİTE > Canlılar Dünyası Kazanım 9.3.2.2. Canlıların biyolojik süreçlere, ekonomiye ve teknolojiye katkılarını örneklerle açıklar.
Genel Beceriler: Problem Çözme Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Değişkenleri Belirleme Becerisi, Hipotez Kurma Bece-
risi, Tahmin Etme Becerisi,Deney Tasarlama Becerisi

Etkinlik İsmi MADENCI MIKROORGANIZMALAR 40 dk
Amaçları Mikroorganizmaların ekonomiye ve teknolojiye yaptıkları katkıları açıklayabilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıda bazı mikroorganizmalarla ilgili bir metin verilmiştir. Metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Madenlerin çıkarılıp işlenmesinde mikroorganizmaların kullanıldığını hiç duymuş muydunuz? Mik-
roorganizmaların madencilikte kullanılmasının 30 yıllık bir mazisi var. Bazı mikroorganizmalar ma-
den cevherinden metallerin ayrışmasını sağlayabiliyor. Canlılar yardımıyla madenlerin işlenmesi bi-
yomadencilik olarak adlandırılıyor. Günümüzde bu işte kullanılabilecek 30 civarında mikroorganizma
türü keşfedilmiştir. Bunların arasında demiri okside eden ve altın, bakır, nikel, kobalt gibi metalleri
çözelti hâline getirebilen türler bulunmaktadır.
İlk aşamada metal cevheri öğütülüyor. Ardından oluşan toza asidik bir çözelti ekleniyor. Daha sonra
karışıma metali ayrıştırma kabiliyetine sahip mikroorganizmalar ekleniyor. Gerekli ısı ve diğer çevre
koşullarının sağlanmasıyla karışımdaki mikroorganizmalar çoğalıyor. Cevherden beslenip çoğalan bu
canlılar metali de ayrıştırıyor. Bütün bu işlemlerin ardından geriye kalan sıvıya elektroliz yöntemi
uygulandıktan sonra metal saf ve katı hâle dönüşüyor.
Eski teknolojide metaller, yüksek ısılı fırınlarda cevherin eritilmesiyle üretiliyordu. Buna karşılık bi-
yomadencilik daha düşük maliyetli ve nispeten daha çevreci bir üretim yöntemi olarak öne çıkıyor.
Madenci mikroorganizmalardan özellikle altın ve bakır üretiminde yararlanılıyor. Güney Amerika,
Afrika ve Avustralya bu alanda başı çeken ülkeler arasında bulunmaktadır. Finlandiya'da bir şirketin
geliştirdiği yeni biyomadencilik teknolojisiyle nikel, kobalt ve çinko üreterek kısa zamanda Avrupa'nın
en büyük nikel üreticisi hâline gelmeyi başarmıştır.

Görsel: Finlandiya’da mikroorganizmaların kullanıldığı nikel madeni
1. Madencilikte kullanılan mikroorganizmalar sizce sınıflandırmada hangi canlı âleminde incelen-
mektedir? Cevabınızı gerekçeleriyle birlikte belirtiniz.

131