Page 119 - Coğrafya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 9

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 39 Etkinlik No.: 41
1. Haritada belirtilen yerlerden I numaralı kıyılarda Labrador 1.
Soğuk Su Akıntısı, II numaralı kıyılarda Gulf Stream Sıcak Su
Akıntısı etkili olmaktadır. Ayrıca II numaralı kısımda etkili 6 5
olan sürekli rüzgârlardan batı rüzgârları, okyanus üzerinden 2
karalara doğru estiğinden bu alanların yıl boyunca yağışlı
olmasını sağlar. Sonuç olarak soğuk su akıntısının etkisiy- 3
le I numaralı alanda soğuk iklimlerden sert karasal iklim 1
görülmektedir. Sıcak su akıntıları ve batı rüzgârlarının etkisiyle 4
II numaralı alanda ılıman iklimlerden olan okyanusal iklim
görülmektedir.
o
2. Dünya’nın günlük hareketi sonucunda 30 enlemleri civarında 2. Grafikler incelendiğinde her mevsim yağışlı olan 5 ve 6 numa-
ralı merkezlerin yağış rejimleri düzenlidir.
yıl boyunca görülen dinamik yüksek basınç alanı oluşmaktadır.
o
Bu basınç kuşağı 30 enlemleri civarında yer alan bazı bölge- 3. Kış aylarında ortalama sıcaklık değerleri 0 C civarı veya 0
o
lerde çöl ikliminin hâkim olmasına neden olmaktadır. Ancak o C altında olan yerlerde bitkiler için don olayı riski yüksektir.
Güney ve Güneydoğu Asya’da etkili olan muson rüzgârları bu Grafikler incelendiğinde 1, 2 ve 3 numaralı alanlarda bitkiler
alanlara özellikle yaz aylarında bol yağış bırakmaktadır. Bu için don olayının yaşanması muhtemeldir.
durum bu alanlarda yazları bol yağışlı ve ılıman bir iklim olan
muson ikliminin hâkim olmasını sağlamıştır. 4. Yıllık yağış miktarı buharlaşma miktarından yüksek olan
alanlarda bitkiler için su yönetimi önem arz eder. Grafikler
3. Mısır ve Libya kıyılarına Sahra Çölü’nden esen; sıcak, kuru ve incelendiğinde;
kumlu bir rüzgâr olan hamsin Akdeniz ikliminin bu alanlarda • 1 numaralı alanda yıllık yağış 700 mm, yıllık buharlaşma
etkili olmasını engellemiştir. 1000- 1200 mm arasında,
• 2 numaralı alanda yıllık yağış 700 mm, yıllık buharlaşma
4. III numara ile gösterilen alanda beş farklı iklimin görülmesinin 1000- 1200 mm arasında,
nedenleri arasında • 3 numaralı alanda yıllık yağış 340 mm, yıllık buharlaşma
• Sıcak ve soğuk su akıntıları 900-950 mm arasında
• Yükselti farklılıkları olduğu için su yönetimi kritik önem arz etmektedir..
• Denize göre konum
• Nem faktörü 5. 1 numaralı grafiğin yer aldığı alanda ocak ayı sıcaklık orta-
o
etkili olmuştur. laması yaklaşık 2 C civarında ve 4 numaralı alanda ocak ayı
o
sıcaklık ortalaması 10 C civarındadır.
Bu iki merkez yaklaşık aynı enlem üzerinde olmasına rağmen
Etkinlik No.: 40
ocak ayı sıcaklık derecelerindeki belirgin farklılıklar karasallık
Çalışma örneği olarak Ankara sıcaklık ve yağış grafiği veril- ve denizellik ile yükselti faktöründen kaynaklanmaktadır.
miştir.
Ankara İli Sıcaklık ve Yağış Grafiği 6. 2 numaralı grafiğin yer aldığı alanda ocak ayı sıcaklık orta-
laması yaklaşık 7 C civarında ve 5 numaralı alanda ocak ayı
o
sıcaklık ortalaması -9 C civarındadır.
o
2 numaralı merkez daha kuzeyde yer almasına rağmen ocak
ayı sıcaklık derecesinin 5 numaralı merkeze göre daha yüksek
olması iki merkezin yükselti farklılıkları ile denizellik-karasal-
lık özelliği ile açıklanabilir.
Etkinlik No.: 42
1. Şehirlerin coğrafi özellikleri araştırılarak tablo doldurulur.
2. Nüfusun fazla olduğu şehirlerin başlıca genel özellikleri: Okya-
nus veya deniz kıyısında kurulmaları, ılıman iklim bölgelerinde
yer almaları, yer şekillerinin sade olmasıdır. Ayrıca çoğu büyük
İlin iklim tipi: Step şehir içinden veya yakınından akarsular geçmektedir.
İklim tipinin tanımı: Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk 3. Ulaşım imkânlarından yaralanılması nedeniyle büyük şehirler
En çok yağış alan mevsim: İlkbahar genellikle okyanus veya deniz kıyısında yer almıştır. Ayrıca kı-
yılar iklimin ılıman olduğu yerlerdir.
Yıllık sıcaklık ortalaması: 12 C
o
Yıllık yağış toplamı: 388 mm 4. Okyanus ve denizler, dağlık alanlar, kurak sahalar şehirlerin
coğrafi sınırlarıdır.
o
Ölçüm periyodundaki en yüksek sıcaklık: 41 C
Ölçüm periyodundaki en düşük sıcaklık: 24,9 C
o
Doğal bitki örtüsü: Bozkır

117