Page 79 - Coğrafya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 9 47

2.ÜNİTE> Beşerî Sistemler Kazanım 9.2.3. Türkiye’de yerleşmelerin dağılışını etkileyen faktörleri örneklerle açıklar.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Alan Becerileri: Değişim ve Sürekliliği Algılama, Harita Becerisi
Etkinlik İsmi YERLEŞME KURULUŞ VE GELİŞİMİNDE COĞRAFİ ETKENLER 35 dk
Amacı Yerleşmelerin dağılışına etki eden doğal ve beşeri faktörleri ayırt edebilme. Bireysel
1. Yönerge Aşağıdaki metinden, haritadan ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Örnek olay incelemesi
YER DEĞİŞTİREN YERLEŞMELERE BİR ÖRNEK: HACIPAŞA
Hatay il sınırı içerisinde yer alan Hacıpaşa köyü ilk
olarak Asi Nehri kıyısında ova üzerinde kurulmuş-
tur. Yerleşmenin temel ekonomik faaliyeti tarımdır.
Çevredeki verimli toprakların sulanmasında Asi
Nehri’nden yararlanılmıştır.
Hacıpaşa 1953 yılında meydana gelen bir taşkın son- Profil 1
Asi Nehri
rasında büyük ölçüde zarara uğramıştır. Bu olay Asi
Nehri kıyısındaki yerleşmenin yer değiştirmesine Asi Nehri
neden olmuştur. Yaşanan taşkın nedeniyle eski yer-
leşim alanının 1,5-2 km güneybatısındaki araziye
yerleşilmiştir. Yeni yerleşim, tepelik sahanın eteğin-
de kurulmuştur.

Nüfusun artmasına bağlı olarak yerleşme, yeni ku- Profil 2
ruluş yerinin aksine ovaya doğru gelişim göstermiş-
tir. Günümüzde ovada ve Asi Nehri’nin kolu olan
Kazan Deresi çevresinde kurulu yerleşmenin gelişim Eski Hacıpaşa Yeni Hacıpaşa
alanındaki evler ve tarım alanları sel ve taşkına uğ- Yeni Hacıpaşa gelişim alanı 0 K 250
ramaktadır. m
Dinç, Y. “Yer Değiştiren Yerleşmelere Bir Örnek :
Hacıpaşa” Sosyal Bilimler Dergisi sayı:13 (2017).
makalesinden yararlanılmıştır. Profil 1
125 m Asi
Nehri
100 m
Güneybatı Kuzeydoğu
Eski Asi Nehri
Hacıpaşa
Profil 2
Asi
120 m Nehri
Yeni 100 m
Hacıpaşa
gelişim alanı Doğu Batı

1. Yukarıda verilen bilgilere göre Hacıpaşa köyünün (eski Hacıpaşa) yer değiştirmeden önceki kuruluş
yerini belirleyen doğal ve beşerî faktörler nelerdir?
Doğal faktörler:

Beşerî faktörler:

77