Page 200 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

119 FİZİK 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

5. ÜNİTE > Isı ve Sıcaklık Kazanım: 9.5.1.5. Isı alan veya ısı veren saf maddelerin sıcaklığında meydana gelen değişimin bağlı
olduğu değişkenleri analiz eder.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi SICAKLIĞI HANGİSİ DEĞİŞTİRDİ? 20 dk
Amacı Maddelerin sıcaklığında meydana gelen değişimin bağlı olduğu değişkenleri anlayabilme. Bireysel

1. Yönerge Aşağıda kütle (m), öz ısı (c) ve maddeye verilen ısı miktarları (Q) bilinen sistemler verilmiştir. Sis-
temleri inceleyiniz ve verilen boşlukları sisteme uygun biçimde doldurunuz.
1. Sistem: Aynı maddeden yapılmış, kütleleri sırasıyla m, 2m ve 3m olan cisimlere Q kadar ısı verildiğinde
cisimlerin sıcaklık değişimleri sırasıyla ΔT , ΔT ve ΔT olmaktadır.
3
1
2
Bu sistemde maddelerin sıcaklık değişimlerinin büyüklük sıralaması olur.
Çünkü

2. Sistem: Eşit kütleli maddelerden yapılmış, öz ısıları sırasıyla c, 2c ve 3c olan cisimlere Q kadar ısı verildi-
ğinde cisimlerin sıcaklık değişimleri sırasıyla ΔT , ΔT ve ΔT olmaktadır.
2
1
3
Bu sistemde maddelerin sıcaklık değişimlerinin büyüklük sıralaması olur.
Çünkü

3. Sistem: Isı sığaları eşit olan cisimlere sırasıyla Q, 2Q ve 3Q kadar ısı verildiğinde cisimlerin sıcaklık de-
ğişimleri sırasıyla ΔT , ΔT ve ΔT olmaktadır.
2
1
3
Bu sistemde maddelerin sıcaklık değişimlerinin büyüklük sıralaması olur.
Çünkü

2. Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız
1 1. Yönerge’de ulaşmış olduğunuz sonuçları değerlendirerek maddelerin sıcaklığında meydana gelen
değişimin bağlı olduğu değişkenleri ifade eden bir matematiksel model oluştursaydınız elde ettiği-
niz model ne olurdu?

2 Oda, mutfak, ofis gibi bir ortamda bulunan metel ayaklı ahşap masanın ayağını bi elinizle tutarken
diğer elinizi masanın üstüne koyunuz. Ellerinizle hissettiğiniz sıcaklıklar arasında bir fark var mı?
Tutmaya devam ettiğinizde hissettiğiniz sıcaklıklarda bir değişiklik oluyor mu? Yaptığınız bu ufak
deneyle ulaşabildiğiniz sonuçlar nelerdir?

3 Ocakta pişen yemeğin içinde unutulan metal kaşık, dokunulduğunda el yakarken tahta kaşık el yak-
mamaktadır. Bu olayın nedenini oluşturduğunuz matematiksel modelden faydalanarak açıklayınız.

200
Hazırlayan: Aynur ÇETİNOL