Page 197 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9 116

5. ÜNİTE > Isı ve Sıcaklık Kazanım: 9.5.1.4. Öz ısı ve ısı sığası kavramlarını birbiriyle ilişkilendirir.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi ISI SIĞASINI ANLA, KONFORLU YAŞA! 15 dk

Amacı Sıcaklık değişiminin öz ısı, madde miktarı ve ısı sığası ile ilişkisini fark edebilme. Bireysel
"Demirden yapılan taburede sıcaklık değişimi, tahtadan Madde Öz ısı (J/kg . C)
o
yapılana göre daha hızlı gerçekleşir." "Yarım çaydanlık Su 4187
su, tam dolu olandan daha çabuk kaynar." "Denizler ka-
ralardan daha geç ısınır ve daha geç soğur." Bunlara ben- Etil alkol 2540
zer birçok durum açıklanırken maddeye ait öz ısı, madde Zeytinyağı 1960
miktarı ve ısı sığası özelliklerinden yararlanılır. Öz ısı, Tahta 1760
maddeler için ayıt edici özellik olup bazı maddelere ait öz
ısı büyüklükleri tabloda verilmiştir. Demir 461
Bakır 377

1 Tablodaki maddelerden eşit kütlelerde alınıp özdeş ısıtıcılarla ısıtıldığında hangisinin sıcaklığını yük-
seltmek ve hangisinin sıcaklığını düşürmek daha zordur? Sebebini açıklayınız.

2 Sıcaklığı kısa sürede yükselen ve kısa sürede düşen bir radyatör yapılacak olsaydı bu radyatörde kulla-
nılması en uygun sıvı tablodakilerden hangisi olurdu? Sebebini açıklayınız.

3 Tablodaki maddelerden yararlanılarak cezve yapılacaktır. Yapılacak cezvenin haznesine konulacak
suyu en kısa sürede kaynatması fakat sapından tutan eli yakmaması beklenmektedir. Cezvenin haznesi
ve sapı için hangi maddelerin kullanılması en uygun olur? Sebebini açıklayınız.

4 10 kg kütleli demir ve 20 kg kütleli bakır parçalarına eşit ısı verilirse hangi maddenin sıcaklığı daha çok
yükselir? Sebebini açıklayınız.

5 Size göre günlük hayatta öz ısı ya da ısı sığası kavramından en iyi yararlanılan araç gereç hangisidir?
Neden böyle düşündüğünüzü yazınız ve düşüncenizi sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

197
Hazırlayan: Ertan ERBEK