Page 241 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9 151

5. ÜNİTE > Isı ve Sıcaklık Kazanım: 9.5.5.1. Katı ve sıvılarda genleşme ve büzülme olaylarının günlük hayattaki etkilerini yorumlar.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi SICAKLIK BOYUTLARIMI DEĞİŞTİRİR 15 dk
Amacı Katı ve sıvılarda genleşme ve büzülme olaylarının günlük hayattaki etkilerini anlayabilme. Bireysel
Sıcaklık değişimi ile birlikte, maddeyi oluşturan atom ve moleküllerinin arasındaki uzaklıklarda da de-
ğişim meydana gelir. Genellikle bu uzaklık, maddelerin çoğunda sıcaklık artışıyla bazı maddelerde de
sıcaklık azalmasıyla birlikte artar. Uzaklık değişimi de maddelerin hacim değişimine neden olur. Bu olay
ısıl (termal) genleşme olarak bilinir. Isıl genleşme doğa olaylarında ve mühendislik uygulamalarında çok
önemli rol oynar.

1 Elektrik tellerinin yazın direkler arasında tam gergin olarak döşenmesi avantaj ya da dezavantaj oluş-
turur mu? Gerekçeleri ile açıklayınız.

2 Köprü ayaklarının sabitlenmeyip altlarına kızaklar konulmasının sebebi nedir?

3 Viyadüklerin üzerine betondan yol yapılırken belli aralıklarla boşluklar bırakılmasının sebebi nedir?

4 Metal gövdeli yapılarda malzemeler birbirine perçin ile tutturulur. Bu perçinler yapılırken nelere dik-
kat edilmelidir?

5 Diş dolgusunda kullanılan madde ile dişin genleşme katsayıları aynı mı yoksa farklı mı olmalıdır?
Gerekçeleri ile açıklayınız.

6 Sıcaklık artışı ya da azalması ile genleşen maddelerin katıları, sıvılarında yüzer mi yoksa batar mı?
Göllerdeki suyun üst yüzeylerinin donmasında bu olayın etkisi var mıdır?

Karekod
Alanı 241
Hazırlayan: Aynur ÇETİNOL