Page 249 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 249
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9 159
6.ÜNİTE > Elektrostatik Kazanım: 9.6.1.1. Elektrikle yüklenme çeşitlerini örneklerle açıklar.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi BİR PORSİYON ELEKTRON? 15 dk.
Amacı Elektrikle yüklenmenin maddelerin elektriksel özelliklerine bağlı olduğunu kavrayabilme. Bireysel
Tribology (Triboloji), sürtünme bilimi anlamına gelmektedir. Triboelektrik ise sürtünme ile elektrik
elde etme yöntemlerinden biridir. Triboelektrik nanojeneratörde iki farklı materyal tabakası kullanı-
lır. Bunlardan biri elektron alan (pozitif elektriksel etki), diğeri de elektron veren (negatif elektriksel
etki) materyallerdir. Bu iki tür materyal birbiriyle temas ettikleri zaman, sürtünmenin de etkisiyle
elektronlar bir materyalden diğerine akarak elektrik akımını oluşturur. Elektron alan ve elektron ve-
ren materyaller genellikle çok pahalı olmayan maddelerdir.
Triboelektrik nanojeneratör gelecekte sensörler ve akıllı telefonlar gibi mobil aletlerin enerjisini kar-
şılayacak yeni bir metot olarak görülmektedir.
Bazı materyallerin elektriksel etkisi ile ilgili bilgiler tabloda verilmiştir.
MATERYAL ELEKTRİKSEL ETKİSİ MATERYAL ELEKTRİKSEL ETKİSİ
(Pozitif etki göstergesi)
(Negatif etki göstergesi)
İnsan elleri (özellikle
nemliyse) ++++++++++++++++ Ahşap --
Cam ++++++++++++++ Sert kauçuk ----
İnsan saçı +++++++++++ Streç film -------
Naylon ++++++++ Silikon ----------
Yün kürk +++++ Teflon --------------
Triboelektrik nanojeneratör yapımında kullanılan materyallerin elektriksel etkileri zıt ve birbirinden
ne kadar uzaksa birbirleri arasındaki yük etkileşimi de o kadar büyük olur.
1.
MATERYALLER Sert kauçuk Streç film Silikon Teflon
Cam A
İnsan saçı B
Naylon C
Yün kürk D
Tabloda eşleştirilen materyaller sırasıyla A, B, C ve D harfleri ile temsil edilmiştir. Materyaller ara-
sında elektriksel etkileşim düşünüldüğünde A-B-C-D çiftlerinin elektriksel etkileşimleri büyükten
küçüğe nasıl sıralanır?
249
Hazırlayan: Necdet KAYA
