Page 61 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9 33

2. ÜNİTE > Madde Ve Özellikleri Kazanım: 9.2.1.2. Günlük hayatta saf maddelerin ve karışımların özkütlelerinden faydalanılan durum-
lara örnekler verir.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Verileri Toplama, İşleme,
Yorumlama Ve Sonuç Çıkarma Becerisi

Etkinlik İsmi GÜNLÜK HAYATTA KARIŞIMLARIN ÖZKÜTLESİ 20 dk
Amacı Günlük hayatta karışımların özkütlelerinden faydalanılacak durumlar hakkında fikirler üretebilme. Bireysel

GÜNLÜK HAYATTA KARIŞIMLARIN ÖZKÜTLESİ

Yaşamsal sıvımız olan kanın çok küçük miktarı incelenerek hastalıklarımız hakkında bilgi sahibi olunabilir.
Bu nedenle doktora gittiğimizde zaman zaman bizden kan tahlili yaptırmamız istenir.
Kan tahlili yapmak amacıyla önce kan alma işlemi yapılır. Ardından pıhtılaşması engellenmiş olan bir tüp
kan, santrifüj edilir. Santrifüjleme, çok hızlı şekilde aynı yönde döndürerek karışımı bileşenlerine ayırma
yöntemidir. Kan ayrışırken yoğun kısımlar (özkütlesi büyük olan) dibe doğru yönelir. Bunun sonucunda
kan, altta kırmızı küreler (alyuvarlar) ve üstte plazma olmak üzere iki ana kısma ayrılır; arada kan pulcuk-
ları (platelet- trombosit) ve beyaz kürelerden (akyuvarlar) oluşan çok ince bir hat oluşur. Aşağıdaki şekilde
görüldüğü gibi kanın toplam hacminin yaklaşık olarak %55’i plazmadan, %45’i kan hücrelerinden oluşur.

Öncesi Sonrası

%55 Plazma
Santrifüjleme (Su, proteinler, hormonlar,
elektrolit, besinler)

%1’den az Akyuvarlar,
trombositler

%44 Alyuvarlar

Kan Alma

1. Kan kabaca plazma ve kan hücrelerinden oluştuğuna göre, kan, plazma ve kan hücrelerinin hacim-
ce yüzdelerini sütun grafiği üzerinde gösteriniz.

61