Page 132 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9 64

3. ÜNİTE > Kimyasal Türler Arası Etkileşimler Kazanım 9.3.4.1: Zayıf ve güçlü etkileşimleri bağ enerjisi esasına göre ayırt eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme, Karar Verme Alan Becerileri: Çıkarım Yapma
Etkinlik İsmi ENERJİN KADAR KONUŞ 20 dk.
Amacı Tepkimeye eşlik eden enerjiye göre kimyasal türler arası etkileşimleri sınıflandırabilme. Grup

1. Yönerge Aşağıdaki tepkimeler öğretmen tarafından tahtaya yazılır. Öğrenciler iki gruba ayrılır. Gruplardan
birinin, enerji değişimi 40kJ/mol değerinden büyük olan tepkimeleri; diğerinin, 40kJ/mol değerinden
küçük olan tepkimeleri seçmeleri istenir. Bu tepkimeleri incelemeleri için gruplara belirli bir süre ve-
rilir.
a) 8,2 kJ/mol + CH (s) → CH (g) f) HCl(g) → HCl(suda) + 74,8 kJ/mol
4
4
b) C(k) + 2H (g) → CH (g) + 74,6 kJ/mol g) H (g) + Cl (g) → 2HCl(g) + 185 kJ/mol
2
2
4
2
c) 43,9 kJ/mol + H O(s) → H O(g) ğ) 946 kJ/mol + N (g) → N(g) + N(g)
2
2
2
-
+
ç) 483,6 kJ/mol + 2H O(g) → 2H (g) + O (g) h) 787 kJ/mol + NaCl(k) → Na (g) + Cl (g)
2
2
2
d) Ar(g) → Ar(s) + 6,4 kJ/mol ı) 39,2 kJ/mol + C H OH(s) → C H OH(g)
2
5
2
5
e) 59 kJ/mol + Hg(s) → Hg(g) i) C H (g) → C H (s) + 33,8 kJ/mol
6
6
6
6
2. Yönerge Öğrencilerin seçtikleri tepkimelerle ilgili verilen soruları cevaplamaları istenir.
1. Seçtiğiniz tepkimelerde farklı özellikte yeni bir madde oluştu mu?
2. Seçtiğiniz tepkimelere eşlik eden enerjilere göre türler arası etkileşimlerin hangi tepkimelerde kop-
tuğunu ve hangi tepkimelerde oluştuğunu açıklayınız.
3. Seçtiğiniz tepkimelerde maddenin kimlik özellikleri ve fiziksel özellikleri nasıl değişti?

4. Verilen tepkimelere eşlik eden enerjilerden yola çıkılarak kimyasal türler arası etkileşimleri sınıf-
landırınız. Sadece enerjiye bakarak her zaman doğru bir sınıflandırma yapılabilir mi? Nedenini
tepkimelerden örnek vererek açıklayınız.

5. Atomlar arası etkileşimler her zaman güçlü etkileşime örnek midir? Nedenini tepkimelerden örnek
vererek açıklayınız.

6. Kimyasal türler arası etkileşimler için yapılan “molekül içi ve moleküller arası” sınıflandırması her
zaman doğru olmayabilir. Verilen tepkimelerden yararlanarak bu konuyu tartışınız.

131