Page 179 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9 94

4. ÜNİTE > İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası Kazanım 9.4.5: Asya merkezli Türk Devletlerinin çevrelerindeki devletlerle ilişkilerinin çok boyutlu
yapısını analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi

Etkinlik İsmi TİCARET VE SİYASET 20 dk.
Amacı Orta Asya Türk devletlerinin Çin ile ilişkilerini analiz edebilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni dikkate alarak soruları cevaplayınız.

Orta Asya Türk Devletlerinin Çin ile Ticari Münasebetleri

Çin, her sene sınırdaki barışı sağlayabilmek için Hsiung-nu’lara (Hunlara); Çinlilerin “hediye”
olarak vasıflandırdığı bir haraç veriyordu.
Hunlar ile Çinliler arasında Ho-ch’in sistemi çerçevesindeki ilk anlaşma MÖ 138’de yapılmıştır.
Bu sistemle Çin’in amacı, Hunlara karşı yürüttükleri siyasetin kendilerine zarar vermeyecek bir
şekilde sürdürülmesi koşuluyla iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik münasebetleri devam et-
tirmek olmuştur. Fakat zamanla Hunlar, bilhassa ekonomik açıdan Çin’den daha fazla imtiyaz
istemeye başlamışlardır. Çinliler ve Hunlar arasında yapılan ilk anlaşmanın maddeleri şunlardır:
1. Bir Çinli prenses Hun imparatoru ile evlenecektir.

2. Çin, Hunlara belirlenmiş miktarlarda ipek, şarap, pirinç ve diğer çeşit yiyecekleri her sene
verecektir.

3. Çin ve Hunlar eşit, kardeş devletlerdir.
4. Çin Seddi, Çin ile Hunlar arasındaki sınırı oluşturacaktır.

Özkan İzgi, XI. Yüzyıla Kadar Orta Asya Türk Devletlerinin Çin’le Yaptığı Ticarî Müna sebetler, Tarih Ensti-
tüsü Dergisi, Sayı 9, 1978, s. 91. (Düzenlenerek alınmıştır.)

1. “Türklerin Çin ile olan ilişkilerini belirleyen temel etken ticarettir.” yargısını metinden hangi ka-
nıtlarla destekleyebilirsiniz?

2. Antlaşma maddeleri incelendiğinde bunların hayatın hangi alanlarıyla ilgili olduğu söylenebilir?

177