Page 177 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9 93

4. ÜNİTE > İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası Kazanım 9.4.5: Asya merkezli Türk Devletlerinin çevrelerindeki devletlerle ilişkilerinin çok boyutlu
yapısını analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi

Etkinlik İsmi TÜRKLER NELERİN TİCARETİNİ YAPARDI? 20 dk.
Amacı Türkler ile yerleşik topluluklar arasındaki ilişkilerin ticari boyutunu açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Görseli ve metni birlikte değerlnedirerek Türklerin yerleşik topluluklarla kurduğu ilişkinin ticari
boyutunu 5N 1K yöntemini kullanarak aşağıdaki diyagrama işleyiniz.

Görsel 1: Türklerde hayvancılık

TÜRKLER VE TİCARET
İlk ve Orta Çağlarda konargöçer Türk toplulukları ile yerleşik topluluklar arasındaki ilişkiler, çatışma ve
uzlaşma şeklinde gerçekleşiyor ve ekonomik çıkarlara dayanıyordu. Hun, Kök Türk ve Uygurlar hâkimi-
yetleri altındaki topraklarda ticareti canlandırmaya yönelik politikalar izliyorlardı. Eski Türk ekonomisi
hayvancılığa dayandığı için Türklerin ihraç ettikleri mallar arasında canlı hayvan ve hayvan ürünleri
ilk sırayı alıyordu. Mesela, Hun Türkleri MS 52 yılında Çin’e çok miktarda sığır sevk etmiş ve bunları
Çin pazarlarında satmışlardır. Yine aynı tarihlerde Çin sarayına at ve kürk sunmuşlar ve karşılığında da
ipek almışlardır. Tarihî kayıtlara göre Hun Türkleri, komşu ülkelere kendi hayvanlarından elde ettikleri
yünden yapılmış örtüler, kumaşlar ile keçe ve deri ihraç ediyorlardı. Köktürk ekonomisinin ihraç mal-
ları arasında da canlı hayvan önemli bir yer tutuyordu. Çünkü Kök Türkler ihtiyaç fazlası olarak çok
miktarda at ve koyun yetiştiriyorlardı. Bunları komşu ülkelerden özellikle Çin’e ihraç ediyorlar, bunun
karşılığında da Çin’den ipekli kumaşlar alıyorlardı. Çin’e olan canlı hayvan ihracı, Uygur döneminde de
devam etmiştir. Özellikle Uygur Kağanları, Çin’e daha fazla canlı hayvan satabilmek için siyasi ve askerî
güçlerini bir baskı aracı olarak kullanıyordu. Uygurlar satmak için gönderdikleri atların hepsini almaları
için Çinlileri âdeta zorluyordu. Çinliler de aralarındaki barışı korumak için Uygurların bu zorlamasına
ister istemez boyun eğmek durumunda kalıyordu.

175