Page 37 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 37
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9 18
1.ÜNİTE> Tarih ve Zaman Kazanım 9.1.3: Zamanı anlama ve anlamlandırmaya yönelik farklı yaklaşımları analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
Etkinlik İsmi GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TAŞINAN AY İSİMLERİ 15 dk.
Amacı Takvimlerin düzenlenmesinde farklı toplumların etkisini değerlendirebilme. Bireysel
Yönerge Verilen metne göre soruları cevaplayınız.
Geçmiş zamanlarda kullanılan takvim-
lerdeki ay isimleri, günümüzde bazı
değişiklikler göstererek dünya dil-
lerine girmiştir. Akkad dilinde-
ki "şubatu" ve "elulu" kelimeleri
günümüzde şubat ve eylül ayları;
Sümercedeki "nisanu" ve "dumuzi/tam-
muz" (Sümer doğa tanrısı) kelimeleri ise
günümüzde nisan ve temmuz ayları için kulla-
nılmaktadır. Haziran ayı Aramice; mart, mayıs,
ayları ise Latincedir.
Romalıların aylara verdikleri isimlerin hikayeleri
ilginçtir. Örneğin; daha önce "quintilis” olarak
adlandırılan beşinci ay, İmparator Julius Caesar
(Jül Sezar)'ın temmuz ayında pek çok başarıya imza
atmasından dolayı, senato kararıyla “Julius” olarak
yeniden adlandırılmıştır. Roma imparatoru Julius
Caesar, o dönemde kullanılan takvime her dört
yılda bir fazla gün ekleyerek, Mısır takviminin
Görsel 1: Julius Caesar “artık gün” hatasını düzeltmiştir. Ayrıca, MÖ Görsel 2: Roma İmpartoru
45 yılında, daha önce 1 Mart olarak kabul edilen Augustus
yılbaşını da 1 Ocak olarak değiştirmiştir.
İkinci örnek ise ağustos ayı ile ilgilidir. Roma takviminde ağustos ayına "altıncı" anlamına gelen "sextilis”
denmekteydi. İmparator Augustus (Agustus)'un altıncı aydaki başarıları nedeniyle, senato tarafından bu
aya imparatorun ismi verilir. Ancak, Julius (Temmuz) ayının 31 gün olmasına karşın Augustus (Ağustos)
ayı 30 gündür. Bu durumun iki yönetici arasında itibar farkı yaratacağı düşünülerek şubat ayından bir
gün eksiltilir ve ağustosa bir gün daha eklenir. Böylece imparatorun itibarı kurtarılır.
Şubat ayının başına gelenler bununla sınırlı kalmamıştır. 1582 yılında Papa XIII. Gregorius, Hz. İsa’nın
doğumunu 0 olarak başlangıç kabul etmiş ve artık günleri tekrar düzenleneyerek şubattan bir gün daha
eksilmesine, yani şubat ayının 28 güne (4 yılda bir 29 gün olacak şekilde) düşmesine karar vermiştir.
Daha sonra birçok devlet Papa Gregorius tarafından düzenlenen bu takvimi kullanmıştır.
Osmanlı Devleti, 1917 yılından itibaren bu takvimi “Takvim-i Garbi” adıyla kullanmaya başlar. Bizdeki
adıyla Miladi takvim, 1 Ocak 1926 tarihinden itibaren de Türkiye Cumhuriyeti’nin resmî takvimi olarak
kabul edilmiştir.
35