Page 12 - Biyoloji 11 | 2. Ünite

Baklagillerin köklerindeki nodüllerde yaşayan Rhizobium (rizobiyum) cinsi bakteri, havanın azotunu
KOMÜNİTE VE POPULASYON EKOLOJİSİ
bağlayarak bitkiye geçmesini sağlar (Görsel 2.1.9). Bakteri de baklagiller sayesinde beslenir.

Nodüller

Görsel 2.1.9: Baklagillerin köklerindeki Rhizobium nodülleri

Otçul memelilerin sindirim sisteminde yaşayan selüloz sindiren bakteriler, selüloz sindirimiyle açığa
çıkan glikozun bir kısmını kendisi kullanır. Diğer kısmını da birlikte yaşadığı otçul memeli kullanır. Otçul
memelide bu canlıya besin ve barınma ortamı sağlar. İnsanın kalın bağırsağında yaşayan B ve K vitamini
üreten bakteriler ile insan arasında mutualist ilişki vardır. İnsan bağırsak florasını oluşturan mutualist mik-
roorganizmaların B ve K vitaminlerinin üretilmesi, bağışıklık sisteminin gelişmesi, sindirim faaliyetlerinin
kolaylaştırılması ve zararlı bakterilerin üremesinin engellenmesi gibi görevleri vardır. İnsanlar da bu bakte-
rilere besin ve barınma ortamı sağlar.
Bazı mutualist ilişkilerde iki canlının birlikte olması canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için zorun-
ludur. Bu tür birliktelikte canlılardan en az biri diğeri olmadan yaşayamaz. Termitler ve onların sindirim
sisteminde yaşayan mikroorganizmalar arasındaki ilişki zorunlu (sıkı) mutualizme örnektir. Liken birlikte-
liğini oluşturan alg ve mantarlar da zorunlu mutualist canlılardır (Görsel 2.1.10).

Görsel 2.1.10: Ağaç üzerinde likenler

210