Page 24 - Tarihı 10 | Çalışma Defteri-8

Beceri Temelli - 1

Verilen metinden hareketle Osmanlı Devleti’nde yapılan düzenlemelerin merkezî otoriteyi
nasıl etkilediğini altı şapkalı düşünme tekniğini kullanarak değerlendiriniz.

MERKEZÎ YÖNETİM NASIL GÜÇLENDİ?

İlk Türk devletleri ve Selçuklularda ülke, hanedanın ortak malı kabul edilirdi. Bu anlayış Osmanlı Devleti’nde de devam

etmiştir. Bu anlayış tıpkı eski Türkler ve Selçuklularda olduğu gibi Osmanlılar zamanında da taht kavgalarına neden
olmuştur. Bu durum devlette istikrarın sağlanması için bazı uygulamalara gidilmesine vesile olmuştur. Veraset siste-

minde yapılan düzenlemelerle önce I. Murad Dönemi’nde “Devletin toprakları padişah ve oğullarınındır.” İlkesi, sonra

da Fatih Devri’nde “Devletin toprakları padişahındır.” anlayışı getirilmiştir. Ayrıca padişahlara devletin bekası için

kendi kardeşlerini öldürme izni verilmiştir.

Merkezi otoritenin güçlendirilmesine yönelik bir diğer düzenlemeler arasında padişahın, Divân-ı Hümâyun’un başkan-
lığını vezîriâzama devretmesi, haremden evlenme usulünün uygulanması ile müsadere usulünün (kişilerin mallarına el

konulması) getirilmesidir. Müsadere usulü, otoriteye rakip olabilecek güçlerin ortaya çıkmasını engellemek ve özellik-

le ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hazineye gelir sağlamak amacıyla uygulanmıştır.

ORTAÖĞRETİM 24 TARİH-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ