Page 11 - Coğrafya 12 | 2.Ünite
P. 11
Ulaşımla ilgili yapılan bu çalışmalar, yapım ma-
liyetlerini artıran işlerdir. Bununla birlikte tekno-
lojinin gelişmesi demir yollarının 3.000 m üzeri
yüksekliğe erişmesine imkân sağlamıştır (Görsel
3.9).
Ortalama yükseltisi 1.132 m olan ülkemizin
kuzeyinde Kuzey Anadolu Dağları’nın, güne-
yinde Torosların kıyıya paralel uzanması; doğu
batı yönünde uzanan bu dağların Doğu Anadolu
Bölgesi’ne doğru birbirine yaklaşması, sıkışa-
rak yükselmesi ulaşımı ve ulaşım hatlarını etki- Görsel 3.9: İsviçre’de bulunan Jungfrau demir yolu, 3.454
lemiştir. Dağ sıralarının uzanışı nedeniyle kıyı metre yükseklikte olup Avrupa’nın en yüksek tren istasyonu-
dur. 7 km uzunluğunda bir de tünele sahip olan bu istasyon,
ile iç kesimler arasındaki ulaşım, geçitler saye- kış turizminin merkezlerinden biridir.
sinde yapılmaktadır.
İklim
Ulaşım sistemleri, genellikle bulundukları ala-
nın iklim koşullarına uygun bir şekilde yapı-
lır. Ulaşım faaliyetlerinin iklimden olumsuz
etkilenmesi, daha çok sıra dışı hava koşulları
yüzünden olur. Buz tutması, sağanak yağışlar,
sis ile görüş mesafesinin azlığı büyük kazalara
yol açarak ulaşımı olumsuz yönde etkiler. Tür-
kiye’de özellikle karasal iklimin hakim olduğu
Doğu Anadolu Bölgesi’nde yoğun kar yağışı,
tipi ve çığ nedeniyle yollar zaman zaman kapan- Görsel 3.10: Uzun ve sert geçen kış mevsimlerinde yoğun kar
maktadır (Görsel 3.10). yağışı ulaşımı olumsuz etkilemektedir.
3 2 2 Beşerî Faktörler
Beşerî faktörler arasında ulaşımı etkileyen en
önemli unsurlar, nüfus ve ekonomik faaliyet-
lerdir. Genel olarak gelişmiş ülkelerde ulaşım
ve haberleşme faaliyetlerinde çalışanların faal
nüfustaki oranı %7 ile % 10 arasındadır. Bunun
nedeni her şeyden önce ulaşıma, ticarete, bunla-
ra bağlı olarak da üretim ve tüketim faaliyetleri-
ne bağlıdır. Tarımsal ürünlerin ya da madenlerin
işlenmek için fabrikalara, işlenmiş maddelerin
de tüketileceği yerlere gönderilmesi ancak geniş
ve düzenli ulaşım sistemleriyle mümkün olmak-
tadır. Ayrıca teknolojide meydana gelen geliş-
meler ulaşım sistemlerini iyileştirmiş, bu durum
da yolcu taşımacılığında güvenlik, konfor ve hız
gibi özellikleri beraberinde getirmiştir (Görsel Görsel 3.11: Teknolojik gelişmelerle saatteki hızı 581 km/sa-
3.11). ate ulaşabilen hızlı tren
99