Page 46 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 46

Silindirik Projeksiyon
                  Dünya’nın  çevresinin  silindir  ile  sarıldığı
               düşünülür ve Dünya’nın merkezinden ışık ve-
               rilir. Silindir projeksiyon ile çizilen haritalarda
               Ekvator çevresi doğruya en yakın şekilde çi-
               zilir.  Ekvator’dan  kutuplara  doğru  gidildikçe
               bozulma artar (Şekil 1.20).
                                                                                   Şekil 1.20: Silindirik projeksiyon
                  Konik Projeksiyon
                  Dünya  yüzeyi  koni  şekline  getirilen  bir
               düzleme aktarılır. Bu yöntemle çizilen harita-
               lar orta enlemler ve çevresindeki alanları doğ-
               ruya en yakın gösterir, orta enlemlerden uzak-
               laştıkça bozulma artar (Şekil 1.21).
                                                                                     Şekil 1.21: Konik projeksiyon
                  Düzlem Projeksiyon
                  Dünya  küresine  teğet  yerleştirilmiş  bir
               düzlem üzerine çizilen haritalardır. Daha çok
               kutup çevresi haritalarının çiziminde kullanılır
               (Şekil 1.22).


                                                                                    Şekil 1.22: Düzlem projeksiyon
               HARİTANIN ELEMANLARI
                  Haritalardan gerektiği gibi faydalanabilmek için harita üzerinde bazı unsurların bulunması gerekir. Bu unsur-
               lara haritanın elemanları (Şekil 1.23) denir.

                Haritanın  Başlığı  (Adı):  Haritanın                             Koordinat  Sistemi:  Dünya  üze-
                konusu,  amacı  ve  kapsadığı  alan                               rinde  yer alan  bir  merkezin  ya
                hakkında bilgi verir. Genellikle hari-                            da bölgenin mutlak konumunun
                taların üst kısmında bulunur. Örnek,   YEŞİLKÖY ARAZİ KULLANIM HARİTASI   bilinmesi  için  bazı  haritalarda
                Avrupa Siyasi Haritası, Türkiye İklim                    34 D     koordinat sistemine yer verilir.
                                                                           o
                Haritası gibi.
                                                                              41 K
                                                                                o



                                                                                     Yön  Oku:  Haritalar  üzerinde
                                                                                     yön  belirlemede  kullanılır.
                                                                                     Dar  alanlı  haritalarda  kuzeyi
                                                                              K      gösteren ok şeklindeki işaret-
                 Ölçek:  Herhangi  bir  alanın                                       tir. Kıta ve ülke haritaları gibi
                 haritasının  aynı  büyüklükte-                                      küçük  ölçekli  haritalarda  ise
                 ki  bir  kâğıt  üzerine  çizilmesi                                  yön oku olmayabilir.
                 mümkün  olmadığı  için  belli
                 bir oranda küçültülmesi gere-     Patika     Tarım Alanı  İbadethane
                 kir. Haritalardaki bu küçültme    İzohips    Göl
                 oranına ölçek denir. Haritada     Kara yolu  Orman      Çiftlik
                 gösterilen unsurların, harita-
                 ya aktarılırken kaç kez küçül-
                 tüldüğünü belirtir.          Lejant  (Harita  İşaretleri):  Haritalarda  kul-
                                              lanılan  işaret  ve  renklerin  ne  anlama  gel-
                                              diğini gösteren bölümdür.  Haritalar çeşitli
                                              amaçlar için yapılır ve kullanılır. Bu nedenle
                                              üzerindeki işaretler de haritanın konusuna
                                              göre değişir.
                                                Şekil 1.23: Haritayı oluşturan unsurlar




              56   DOĞAL SİSTEMLER
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51