Page 305 - Defterim - Felsefe 10
P. 305
44. ÜNİTE
13. Filozof bir temele oturtulmuş ama sonuna kadar 15. Estetik beğenilerin tartışılamayacağı sözü doğru
geliştirilmemiş bir düşünceden işe başlar ve bu dü- olabilir; ama bu gelişebileceği doğrusunu da dışla-
şünce üzerine çalışmaya devam ederse bu ışığın ilk mamalıdır. Bunu herkes herhangi bir alanda günlük
kıvılcımlarını borçlu olduğu düşünürün ulaştığı yer- yaşantısından çıkarabilir. Örneğin değişik müzik
den daha ileri gider. türleri dinlemekten pek keyif almayan birisi müziğin
Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini destek- diğer türlerini inceleyecek vakit istek ve fırsat bulsa
yeğlediği türü ve tarzları yanılmadan ayırt edecek
ler? düzeye gelebilir; artan bilgisi da müzikten daha ince
A) Filozof işine önyargısız ve eskimiş genellemeler- tatlar almasına katkıda bulunabilir. Aynı şekilde bir
den arınarak başlamalıdır. kişi değişik minyatürleri seyrede seyrede minyatür
B) Filozof felsefi soruşturmaya başlarken sorulabi- sanatı konusunda bir anlayışa ve seçiciliğe ulaşa-
lecek tüm soruları öncelikle kendisine sormalıdır. bilir.
C) Filozof yaşadığı çağın ele alınmamış temel sorun- Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan han-
gisine varılabilir?
larından yola çıkmalıdır. A) Sanat hakkında bilgi sahibi olmak için sanata
D) Felsefe etkinliği filozofların kendi aralarındaki eleştirel bakmak gerekir.
tartışmalarla gelişir. B) Yapımı çok zaman ve emek gerektiren yapıtlar ço-
E) Filozoflar felsefi düşünce birikiminden beslenir ve ğunluk tarafından beğenilir.
bu birikime katkıda bulunur. C) Sanat yapıtları ancak o ürünü yaratan sanatçılar
(2001-ÖSS) tarafından açıklanabilir.
D) Üzerinde görüş birliğine varılan yapıtların sanat-
sal değeri vardır.
14. Akşam karanlığında eve girdiğinizde her zamanki E) Sanattaki beğeni karşılaşılan eserler çeşitlendikçe
çelişir.
gibi elektrik düğmesine basıyorsunuz; ama bekledi-
ğinizin tam tersine lambanız yanmıyor. Bir an için (2001-ÖSS)
şaşkınlık içindesiniz. İster istemez çok geçmeden
kafanızda birtakım olasılıklar belirecek şaşkınlı- Felsef i O kuma ve Y azma 16. Bilim adamı problem çözme sürecinde önce prob-
ğınızı giderecek bir açıklama bulmaya girişeceksi- lemini aydınlatacak noktaları saptamalı sonra bu
saptamalarda deneysel olarak sınanabilir sonuçlar
niz. Sigorta atmış olabilir ampul gevşemiş olabilir çıkarmalıdır. İkinci aşama için gereken bilgiyi ona
vb. Bu olasılıklardan birinin doğru çıkması hâlinde okul öğrenimi vermiştir; bu bilgilere dayalı çalışma-
şaşkınlığınız giderilmiş olacak beklenmeyen durum ları onun başarılı olmasını sağlar. Ancak ilk aşama-
sizin için beklenen bir durum niteliği kazanacaktır. da başarılı olabilmesi için bilim adamının elinde ne
Demek oluyor ki açıklama çabası şaşkınlığımızı gi- bilinen bir yöntem vardır ne de okulda öğrendikleri-
derme beklentilerimizle olup bitenler arasındaki uy- nin ona yararı olacaktır.
gunluğu sağlama ihtiyacımızdan doğmaktadır. Bu Aşağıdaki yargılardan hangisi bu parçada öne sü-
günlük düşünme düzeyinde olduğu gibi bilimde de rülen görüşü özetlemektedir?
böyledir. A) Aynı probleme çözüm arayan bilim adamları aynı
Bu parçaya göre “açıklama” eylemi aşağıdakilerin noktadan yola çıksalar bile farklı sonuçlara ula-
hangisinden kaynaklanmaktadır? şabilirler.
A) Her sorunun cevaplanabilmesi için yeterli bilgiye B) Bilim adamı bilimsel kuramlardan yola çıktığında
sahip olunduğu inancından ulaşacağı sonuçlar bilim çevreleri tarafından ka-
B) Beklenmeyen bir durumun yarattığı huzursuzluğu bul edilecektir.
giderme isteğinden C) Bilim adamının başarılı olabilmesi yalnızca eği-
tim ile değil probleme çözüm getirecek noktaları
C) Bilimsel bilginin başkalarına da aktarılması ge- fark etme yeteneğine de bağlıdır.
rektiği düşüncesinden D) Bilim adamının izlediği yöntem doğruysa ulaştığı
D) Günlük düşünce düzeyinden bilimsel düşünce sü- sonuç da doğrudur.
recine geçilmesi gereksiniminden E) Bilim adamı çalışmalarına başlarken kendisinden
E) Çeşitli alanlardaki bilgileri birbiriyle ilişkilendir- önceki önemli çalışmaları incelemeli onlardaki
me çabasından eksiklikleri görebilmelidir.
(2002-ÖSS)
(2001-ÖSS)
303
