Page 326 - Defterim - Felsefe 10
P. 326
KARMA TESTLER
7. 1500’lü yıllarda Avrupa'da Kilise, Batlamyus''un, 9. • Hobbes’a göre, insan bencildir ve onun bü-
dünyanın evrenin merkezinde bulunduğu ve hiç ha- tün eylemleri bu bencil doğasının arzularını
reket etmeden durduğu görüşünü savunuyor, farklı tatmin etmeye yöneliktir. Bu durum, çıkar ça-
görüş belirten düşünürleri ölümle cezalandırıyordu. tışması yüzünden insanların birbiriyle sürek-
Örneğin Giardano Bruno, Kopernik''in güneş mer- li savaş hâlinde olmasına yol açar. İnsanları
kezli ve dünyanın hareketine dayalı sistemini savun- bir arada tutabilmek için devlet tek bir gücün
muş; Kopernik'ten de ileri giderek evrenin sonsuz ol- egemenliğine dayanmalıdır.
duğunu, güneş sistemine benzeyen çok sayıda sistem
bulunduğunu ileri sürmüş ve bu görüşleri nedeniyle • Locke insanların, doğaları gereği iyi olduğu-
ölüm cezasına çarptırılmıştı. nu; bunun sonucu olarak ilişkilerinin iyi ni-
Bu parçaya dayanarak, Bruno'yla ilgili aşağıdaki yet, yardımlaşma ve işbirliğine dayandığını
ileri sürer. İnsanlar arasındaki iyi ilişkilerin
yargılardan hangisine ulaşılamaz? sürdürülebilmesi, tek bir gücün değil, çoğun-
A) Çağında egemen olan dogmalara karşı çıkmıştır. luğun egemen olduğu bir devlet düzeniyle
B) Düşüncelerini her ne pahasına olursa olsun sa- mümkündür.
vunmuştur. Bu bilgilere göre, Hobbes ve Locke’un devlet anla-
C) Yeni ve özgün düşünceler ileri sürmüştür. yışlarındaki fark, aşağıdakilerden hangisinin farklı
D) Kendinden önceki bazı görüşlerden yararlanmış- oluşundan kaynaklanmaktadır?
tır. A) İnsanlığın geleceğiyle ilgili beklentilerinin
E) Bilimsel bilginin yayılmasına öncülük etmiştir. B) İnsanın psikolojik yapısı ve özelliklerine ilişkin
(1996-ÖYS) görüşlerinin
C) Yaşadıkları çağa egemen olan siyasi görüşlerin
D) Toplumsal düzenlemelerin gerekli olup olmadığı
1 0 . SINIF FELSEFE DEFTERİM
konusundaki inançlarının
E) Çevrelerindeki insanlarla karşılıklı ilişkilerinin
(1999-ÖSS)
8. Kant’a göre, bazı kişilerin eylemlerinde ahlak kural-
larına uymalarının nedeni, çıkarlarını en iyi böyle
davranmakla koruyabileceklerini düşünmeleridir. Bu
kişiler, ahlak kurallarına uymadıkları takdirde çıkar-
larına zarar gelmeyeceğini kestirirlerse, bu kural-
lara aykırı davranmaktan çekinmezler. Kant, ancak
insan olmanın değerini korumak amacıyla yapılan 10. Büyük bir sanat yapıtı karşısında kişi, dünyaya ba-
eylemlerin iyi olarak nitelendirilebileceği görüşün- kış açısının genişlediğini, hem dünyayı hem de ken-
dedir. di benliğini kavrayışının derinlik kazandığını görür.
Kant’ın bu görüşüne dayanarak aşağıdaki yargı- Yeni bir ışık altında bakar her şeye, birçok şeyi ilk
kez görür; ama hep olgunlaşarak bakar. Her yapıtın
lardan hangisine ulaşılır? dünyası, bir bakıma, onu algılayanın dünyasıyla bü-
A) Çıkarına düşkün olan bir kişinin eylemleri her za- tünleşir; iki dünyanın karşılıklı alışverişinden kendi
man ahlak kurallarına aykırıdır. benliğinin aydınlandığını gözler kişi.
B) Ahlak kurallarına uyan bir kişi çıkarını koruduğu- Bu parçada bir sanat yapıtının hangi özelliği
nu saklamamalıdır. vurgulanmaktadır?
C) İnsanın eylemlerini, bu eylemlerin getireceği so- A) İnsan doğasını yansıtması
nuçlar değil, insana duyduğu saygı belirlemelidir. B) Sanatçının duygularını dile getirmesi
D) Ahlak kurallarına uyan kişiler böylelikle çıkarla- C) İzleyen kişiyi geliştirmesi
rın da korumuş olurlar.
E) Çıkarlarını koruyamayan insanlar ahlak kuralla- D) Bir eşinin daha bulunmaması
rına uymak zorunda kalırlar E) Bir yarar gözetilerek yapılmaması
(1982-ÖSS) (2001-ÖSS)
324
