Page 43 - Defterim - Felsefe 10
P. 43
1. ÜNİTE
8. İlk filozof olarak gösterilen Thales, doğaya ve top- 11. “İnsanı insan yapan şey nedir?” sorusu, tüm insan-
luma dair sorular sormuş ve böylece felsefeyi baş- ların kendi kendilerine sorduğu ve çeşitli ortamlarda
latmıştır. Aslında bu sorular Thales öncesinde de karşılaştığı bir sorudur. Buna verilebilecek en kap-
soruluyordu. Ancak ondan önce, bu sorulara cevap samlı cevap da “İnsanla ilgili her şeydir.” cümlesi
verme yöntemi farklıydı. Örneğin Yunan toplumu bu olabilir. İnsanın biyolojik özelliklerinden başlayarak
sorulara mitolojinin sınırları içinde, akıl ve mantık tüm bilişsel, psikolojik, kültürel özelliklerinin topla-
dışı cevaplar veriyordu. Thales, bunu değiştirdi ve mıdır insanı insan yapan şey. Burada insanı biyolo-
mitosun sınırlarını aşarak rasyonel temelli yanıtla- jik yapısından üst bir noktaya taşıyan yani benzer
ra yöneldi, sözle ama rasyonel içerikli sözle yanıtlar biyolojik yapıdaki canlılardan ayıran özellik de yu-
aradı. Böylece cevap arayışında mitostan logosa ge- karıdaki soruları sorabilmesiyle yani aklını diğer
çişi sağladı. canlılardan daha karmaşık kullanmasıyla başlar.
Bu parçada “Mitostan Logosa geçiş” ifadesiyle Yukarıdaki paragrafta insanın insan olması süre-
kastedilen aşağıdakilerden hangisidir? cinde, insana dair hangi niteliğin öneminden bah-
A) Önceki bilgilerden faydalanma sedilmektedir?
B) Sistematik ve ispatlı bilgiler içerme A) Karmaşık düşünen bir varlık olması
C) Tutarlı ve akla dayalı yanıtlar içerme B) Toplumsal bir varlık olması
D) İçinde bulunduğu toplumun koşullarına göre şe- C) Değer üreten bir varlık olması
killenme D) Özgün biyolojik yapısının olması
E) Hem olanı hem de olması gerekeni inceleme E) Yaşamsal güdülere sahip olması
9. Felsefe Yunanca kökenli bir kelimedir. Herakleides
Pontikos, bu kelimeyi ilk kullanan kişinin Pythago-
ras olduğunu aktarır. Daha önce kullanılan “sop-
hos” kelimesinin çok iddialı olduğunu söyleyen Py-
thagoras, bunun yerine “philasophia” kelimesinin
daha uygun olduğunu savunmuş ve kavram yaygınlık
kazanıp benimsenmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi “philasophia” kavramıyla Felsef eyi T anıma
ilişkili değildir?
A) Arayış B) Bilgi
C) Hakikat D) Hikmet 12. Filozof kendi düşüncesi ve üzerinde düşündüğü ko-
E) Tevekkül nular hakkında bitmeyen bir meraka sahiptir. Bir şe-
yin neden öyle ya da böyle olduğuna yönelik anlama
arzusu filozofun temel motivasyonudur. “Doğru” ya
da “iyi”nin ne olduğunu genel kabulleri sarsacak
10. Felsefe Yunanca “philia” ve “sophia” sözcüklerinin denli sorgulayabilir. Bir fikri tamamlamak ve isten-
birleşmesiyle oluşmuştur. Türkçeye “bilgelik sevgi- diğinde keşfedilip parçalara ayrılabilecek bir teori
si” olarak çevrilebilir. Her ne kadar bilgelik anlamı- geliştirmek için bir filozof olabildiğince inatçıdır.
nı barındırsa da insanlara bilgece yaşam sağlayan Sorular cevapsız kaldığı sürece, ne kadar zorlu gö-
sihirli bir yapı değildir. O, insana aklını kullanarak, rünürlerse görünsünler, gerçek bir filozof, ona farklı
sorgulayarak, var olanı anlayarak, varlığın yasala- düzeylerden yaklaşmanın yollarını geliştirir. Nispe-
rını keşfetmeye çalışarak olması gerekene dair çıka- ten keşfedilmemiş olan ne varsa onlarla ilgili tartış-
rımlar yapmanın yolunu açar. maktan asla yorulmaz ve bu tür konulardaki fikirlere
Buna göre felsefe için aşağıdakilerden hangisi ön yargıyla yaklaşmaz.
söylenemez? Bu parçada filozofun aşağıdaki özelliklerinden
A) Felsefe insanın düşünme yetisini geliştirir. hangisine yer verilmemiştir?
B) Felsefe olanla beraber olması gereken üzerinde A) Analitik düşünmesi
de düşünür. B) Bilimin verilerinden yararlanması
C) Felsefe bilginin ve bilgeliğin ne olduğunu sorgu- C) Sorgulayıcı olması
lar. D) Anlama arzusunda olması
D) Felsefe, yaşamda kabullenmeyi öğretir. E) Farklı bakış açıları sunması
E) Yaşamı akıl süzgecinden geçirmeyi, sorgulamayı
öğretir.
41
