Page 257 - DEFTERİM FİZİK 10

4� Ünite: Optik
Notlarım
Herhangi bir doğrultuda birbirine paralel olarak
gelen ışınların uzantıları odak dikmesi üzerindeki F'
bir noktada toplanır. Bu noktaya tümsek
aynanın yardımcı odağı denir (F'). Yardımcı odak
bulunurken gelen ışınlara paralel ve merkezden Asal
eksen M F T
geçen bir doğru çizilir. Odak noktasından çizilen
dikme ile bu doğrunun kesiştiği nokta yardımcı
odaktır. Birbirine paralel gelen ışınlar aynadan
yansıdıktan sonra yansıyan ışınların uzantıları bu Görsel 4.34
noktada kesişir (Görsel 4.34). Bu durum çukur
ayna için de geçerlidir.

Aşağıda yardımcı odak çizimleri verilmiştir:

Yardımcı
eksen F'
Asal M F T Asal
eksen eksen M F T
Yardımcı
F'
Yardımcı eksen
odak

17. ETKİNLİK

Çukur ayna üzerine düşürülen I , I , I ve I ışınlarının izledikleri yolları aşağıda
1 2 3 4
verilen şekiller üzerinde çizerek gösteriniz.

a) b)

M M
Asal
Asal
T eksen T eksen
F F
I
1
I
2
I
3
c) ç)
α M Asal M Asal
T T
F eksen F eksen

I
4

18. ETKİNLİK

Ayşe, ailesi ile gittiği piknikte ateş yakmak için tümsek ayna şeklindeki parlak
bir cismi kullanmış ama ateşi yakmayı bir türlü başaramamıştır. Bu sırada onu
gören ablası Defne, cismin iç yüzeyini kullanırsa ateş yakabileceğini söylemiştir.

Buna göre Ayşe’nin cismin tümsek yüzeyi ile ateş yakamayıp çukur yüzeyini
kullanınca ateş yakabilmesinin sebebi nedir? Açıklayınız.

257