Page 219 - DEFTERİM KİMYA 10

4. Ünite: Kimya Her Yerde

Notlarım
POLİMERLERİN OLUMLU VE OLUMSUZ ÖZELLİKLERİ
Polimerleri oluşturan monomerlerin ve üretim şartlarının aynı olmaması nede-
niyle farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir. Bu nedenle kullanım alanları
ve amaçları değişiklik gösterir. Kullanılan polimerlerin olumlu ve olumsuz özellikleri
bulunur.

Olumlu Özellikleri Olumsuz Özellikleri
• Dayanıklı ve uzun ömürlüdür. • Toprak ve su kirliliğine neden olabilir.

• İşlenmeleri kolaydır. • Petrol türevlerinden elde edildiği için ülke
ekonomisine zarar verir.
• Esnek ve hafiftir.
• Kimyasallara karşı dirençlidir. • Atıkları, görüntü ve çevre kirliliğine neden
olur.
• Birçoğu ısı ve elektriği iletmez.
• Parçalanmayan polimerler, canlı yaşamını
• Kolay şekillenir.
olumsuz etkiler.
• Üretim maliyetleri düşüktür.
• Doğada parçalanmaları uzun zaman alır.
• Birçok uygulamada ahşap yerine kullanıl-
dığı için ormanların korunmasını sağlar.

OYUNCAK VE TEKSTİL ÜRÜNLERİNDE KULLANILAN POLİMERLERİN
ZARARLARI
Polimerlerin yapısına farklı özellikler kazandırmak için kullanılan katkı maddeleri insan
sağlığı için zararlıdır. Polimerler, ısı ve güneş ışığı etkisiyle kendisini oluşturan mono-
merlerin serbest radikallerine dönüşebilir.
• Plastik ürünlerde yumuşaklığı artırmak için kullanılan ftalatlar böbrek, karaciğer ve
üreme organı rahatsızlıklarına;
• Tekstilde kullanılan elyaf solunum yolları ve cilt problemlerine,
• Plastik oyuncaklarda kullanılan kurşun ve kadmiyum gibi metaller beyin ve sinir
sistemi, PVC içindeki maddeler ise endokrin sistemi rahatsızlıklarına;
• Polyester kullanılmış ürünler aşırı terlemeyle vücut ısıl dengesinin bozulmasına,
• Şeffaf plastik malzeme ve oyuncak üretiminde kullanılan maddeler kanserojen etki,
alerjik reaksiyonlar ve cilt problemleri gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

POLİMER, KÂĞIT, CAM VE METAL MALZEMELERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜNÜN ÜLKE

EKONOMİSİNE KATKISI

Geri dönüşüm, tüketilen atıkların değerlendirilerek ikincil ham madde olarak yeniden üretim sürecine katılmasıdır.
Polimer, kâğıt, cam ve metal malzemelerin geri dönüşümünün ülke ekonomisine katkısı aşağıda belirtilmiştir.

POLİMER KÂĞIT CAM METAL
Polimer malzemelerin Kâğıt selülozdan, dolayı- Camın ham maddesi Metallerin geri dönüşümü
geri dönüştürülmesi ham sıyla ağaçlardan elde edilir. kumdur. Camı elde etmek yapılarak yeryüzü kaynak-
madde sıkıntısını ortadan Kâğıdın geri dönüşümü için kum yüksek sıcak- ları verimli kullanılmış, doğa
kaldırarak ülke ekonomi- ormanları korur, sera gaz- lıklarda eritilir. Bunun zarar görmemiş ve üretim
sine katkı sağlar. Ayrıca larının salınımını azaltır. için de çok fazla enerji için gereksiz para ve enerji
polimerin geri dönüşü- İklim değişiklikleri önlene- harcanır. Camın geri harcanmamış olur. Demir ve
müyle çevre kirliliği de bilir. Kâğıdın dönüştürül- dönüşümü enerji tasarrufu çeliğin geri dönüşümü CO 2
önlenmiş olur. mesi su ve enerji tasarrufu sağlar. emisyonunu azaltarak iklim
sağlar. değişikliğini önler.

218