Page 217 - DEFTERİM KİMYA 10

4. Ünite: Kimya Her Yerde

YAYGIN KULLANILAN POLİMERLERİN KULLANIM ALANLARI

MONOMER Polimer kelimesinde geçen “poli-” çok, “-mer” birim (parça)
A anlamına gelir. Polimer ise birçok birimin bir araya gelmesi
A
(çok parça) demektir. Polimerdeki en küçük birime monomer
POLİMER A A A denir. Monomer kelimesindeki “mono-’’bir demektir. İki
A A A
A monomerin bir araya gelmesiyle dimer (iki birim), üç mono-
A
merin bir araya gelmesiyle trimer (üç birim) oluşur. Bu olayın
art arda tekrarlanmasıyla polimerler oluşur. Polimer sayılama-
MONOMER POLİMER MER yacak kadar çok atom ve molekül içeren çok büyük molekül
olarak da tanımlanabilir.
nCH 2 CH 2 CH 2 CH 2 n CH 2 CH 2
Polimerler doğal süreçlerle oluşabileceği (kauçuk) gibi labo-
ratuvarda sentetik (PVC, teflon vb.) olarak da üretilebilir.
Günlük yaşantıda yaygın olarak kullanılan polimerlere kauçuk, polietilen (PE), polietilen teraftalat (PET),
kevlar, polivinil klorür (PVC), politetraflor eten (TEFLON) ve polistiren (PS) örnek olarak verilebilir. Polimerlerin
kullanım alanları tabloda verilmiştir.

Polimer Kullanım Alanı Görsel

Ayakkabı, paspas, döşeme malzemeleri, sağlık malzemeleri,
oyuncak toplar, temizlik ve ameliyat eldivenleri, ambalaj mal-
Kauçuk
zemesi ve poşet yapımında, telefon kablolarının yalıtımında
kullanılır.

Naylon, oyuncaklar, ayakkabı tabanları, film, dondurulmuş
Polietilen
yiyecek paketleri, kablo kılıfları, boru, çöp sepeti, bazı giysiler
(PE)
ve çanta gibi çeşitli malzemelerin üretiminde kullanılır.

Polietilen teraftalat İçecek şişesi, kavanoz, film ve ambalaj yapımında kullanılır.
(PET) Pet şişe ismini bu malzemenin kısaltmasından almıştır.

Kurşun geçirmez ve yüksek sıcaklığa dayanıklı giysi, zırhlı
Kevlar araç gövdesi, uçak kanadı, gemi halatı, paraşüt ve dağcılık
ipleri, fren balatası vb. gereç yapımında kullanılır.

Elektrik kablolarının yalıtımında, kapı, pencere, çatı ve yer
Polivinil klorür kaplaması, su borusu ve tıbbi malzemelerin yapımında yaygın
(PVC)
olarak kullanılır.

Yapışmaz tava ve tencere yapımında, uçak ve otomobil
Politetraflor eten
endüstrisinde, araçlarda bilye yataklarının iç yüzeylerinde kul-
(teflon/PTFE)
lanılır.

Tek kullanımlık tabak, çatal, kaşık, bıçak gibi araç gerecin
Polistiren yapımında kullanılır. Yumurta ve meyve ambalajları, plastik
(PS) köpükler, bitki saksıları, çatı kaplama malzemeleri de polisti-
renden üretilir.

216