Page 163 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 163

YAZIM VE NOKTALAMA UYGULAMALARI




               ÖRNEK      Aşağıdaki cümle ve dizelerdeki yazım yanlışı yapılan sözcükleri, sözcüklerin doğru



                          yazımları ile yazım kurallarını inceleyiniz.

                Hoyrattır bu akşam üstüler daima.                     akşamüstü: Somut olarak yer bildirmeyen
                Gün saltanatıyla gitti mi bir defa                    “alt, üst ve üzeri” sözlerinin sona
                                             Ahmet Muhip Dıranas      getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler
                                                                      bitişik yazılır.

                Ağustosböceği deyip hor gördüğümüz                    Ağustos böceği: Birleşme sırasında
                Minik göğsünde bir koskoca orkestra taşıyan           kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi
                                                                  Sezai Karakoç  anlam değişikliğine uğramayan birleşik
                                                                      kelimeler ayrı yazılır.

                Şu ada senin, bu ada benim,                           Ağaçkakan: Hayvan adlarında
                Yel kovan kuşlarının peşi sıra.                       kelimelerden her ikisi veya ikincisi,
                                       Orhan Veli Kanık               birleşme sırasında anlam değişmesine
                                                                      uğradığında bu tür birleşik kelimeler
                                                                      bitişik yazılır.
                Baş hekim, sırtından ceketini atmış, inleye           başhekimlik: Baş sözüyle oluşturulan sıfat
                oflaya bu karışık şeyleri düzeltmeye çalışıyordu.     tamlamaları bitişik yazılır.
                                                                  Reşat Nuri Gültekin


                Yerdeki mangalda ekmek kızartır, içine                Tulum peyniri: Birleşme sırasında
                tulumpeyniri koyar.                                   kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi
                                                                  Halide Edip Adıvar  anlam değişikliğine uğramayan yiyecek,
                                                                      içecek adlarından biriyle kurulan birleşik
                                                                      kelimeler ayrı yazılır.



                Ne ağır imtihandır, başındaki, Sakarya!               Binbir: Sayılar ayrı yazılır. Sayı
                Bin bir başlı kartalı nasıl taşır kanarya?            bildirmediği durumda bitişik yazılır.
                                                     Necip Fazıl Kısakürek



                Kara gökler külrengi bulutlarla kapanık;              Kül rengi: Renk sözü veya renklerden
                Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar.                birinin adıyla kurulmuş isim tamlaması
                                                   Necip Fazıl Kısakürek  yapısındaki renk adları ayrı yazılır.

                Ağaç büyür arkasında koşamam                          Peşi sıra: Dış, iç, sıra sözleriyle oluşturulan
                Kervan yürür peşisıra düşemem                         birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır:
                Yıldız akar uçsam da yetişemem.
                                                   Bedri Rahmi Eyüboğlu









                                                                                                                        161
   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168