Page 269 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 269

3. SIRALI CÜMLE


                                ,                ;                 Art arda sıralanmış cümlelerdir.
                     cümle            cümle           cümle        Her cümlenin yüklemi vardır.

            Cümlelerin arasında virgül veya noktalı virgül kullanılır.



                Bütün şehirleri birleştiren imgeler vardır,  /  siluet bunun gibi bir şeydir.

                                 1. cümle                               2. cümle

                                               Bağımsız Sıralı Cümle
                                         İki cümlede hiçbir öge ortak değildir.


                  (Aralarında anlam ilişkisi bulunan iki bağımsız cümle virgülle ayrılarak sıralı
                  cümleyi oluşturmuştur.)



                Köylü heybesini açmış, /  heybeden kumlu bir ekmekle iki domates çıkarmıştı.

                        1. cümle                                  2. cümle
                                       Bağımlı Sıralı Cümle


                  (Birinci cümlede heybeyi açan, ikinci cümlede domates çıkaran köylüdür.
                  “Köylü” her iki cümlede de ortak özne olarak kullanılmıştır.)



               Bir süre sonra sol kolunu yavaşça alnına doğru kaldırıp kasketini çıkardı; /
                                     1. cümle
               sonra kolu yine aynı yavaşlıkla indi; / Jean Valjean, sol elinde kasketi, sağ elinde
                     2. cümle                                           3. cümle
               demir ağırlığı, vahşi başında saçları dimdik yine seyre daldı.


                                               4. BAĞLI CÜMLE


                                                                   Bağlaçlar iki cümleyi
                                                                   birbirine bağlar.
                      cümle            cümle

                               Bağlaç            de, ve, veya, fakat, ama, lakin, oysa, sanki,
                                                 çünkü, ancak, ya… ya, hem… hem, hatta, vb.



              Osmanlı şiirinin en seçkinlerini tercüme ederdim  fakat bu kadar serbestliği
                                 1. cümle                                  2. cümle
                                                                Bağlaç
               suistimal etmenizden de korkarım.
                    (Aralarında anlam ilişkisi bulunan cümleler “fakat” bağlacı ile bağlanarak
                    bağlı cümleyi oluşturmuştur.)
              Evet, onun buraya gelmesini hem istiyor hem istemiyordu.
                                                 Bağlaç


                                                                                                                        267
   264   265   266   267   268   269   270   271   272   273   274