Page 287 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 287
5. ÜNİTE: ROMAN
5. Ordunun, Anadolu ordusunun umumi bir taarruza 7. I. Sözlük, dil ve ansiklopedi alanındaki
geçeceği şayiaları günden güne kuvvet buluyor. çalışmalarıyla ünlü olan yazar, ilk yerli roman
Memleketin hemen bütün gazetelerinde bu bekleniyor, olan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’ı yazmıştır. (Yusuf
bunun sözü oluyor. İstanbul hükûmeti erkânının bir Kâmil Paşa)
murahhas heyet hâlinde Ankara’ya gelişleri, millî
teşkilatın kudretini bir kat daha ispat etti. (…) Bu II. Fransız yazar Fenelon’dan çevirdiği Telemak
kirli, pırtıl yorgana sarılı şey ne? Bir top arabası… Ta adlı eser, Türk edebiyatının ilk çeviri romanıdır.
orada, o hendeğin içinde birikmiş insanlar ne yapıyor? (Şemseddin Sami)
Bunlar, bir manda leşini yüzmekle meşguldür. Ne
III. Türk edebiyatının ilk realist romanı sayılan
için? Derisinden askere çarık olur. Öbürleri üzerimize
Araba Sevdası’nı yazmıştır. Bu eser aynı
sağlam İngiliz kunduraları ile yürüyorlar. Top
zamanda Türk edebiyatının resimlenmiş ilk
arabalarını etrafı keten bezli perdelerle örtülü Berliez
romanı olma özelliğine de sahiptir. (Recaizade
otomobilleri içinde bir ülûhiyet gibi taşıyorlar. Gene
Mahmut Ekrem)
içime o kurt düşüyor. Zafere nasıl inanmalı?
IV. “Vatan şairi” olarak tanınan yazar, sahnelenen
Lakin işte, asıl bu gördüğüm şeyler için zafere
DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
ilk tiyatro eseri olan Vatan yahut Silistre’yi, ilk
inanmalıdır. Türk askeri manda leşlerinin derisinden
tarihî roman olan Cezmi’yi, İlk edebî roman
çarık yapıp giyiyor. Türk köylüsü, top arabalarını
olan İntibah’ı yazmıştır. (Namık Kemal)
kendi yorganına sarıp taşıyor. İşte, bunun için
inanmalıdır. İşittim, Eskişehir’de demir yolu raylarını V. Turfanda mı, Turfa mı? adlı eserinde
söküp eriterek top kaması yapanlar varmış. ilk defa sosyal kalkınma ve ilerlemenin
ilkokuldan başlamak suretiyle yukarıya doğru
İçerik ve dil özelliklerinden hareketle bu parçanın
gerçekleştirilebileceğini savunur. (Mizancı Murat)
aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde eser
veren bir sanatçının romanından alınmış olduğu Numaralandırılmış cümlelerde parantez içlerinde
söylenebilir? verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse
bilgi yanlışı giderilmiş olur?
A) Servetifünun Dönemi
A) I ve II
B) Tanzimat Dönemi
B) II ve III
C) Fecriati Dönemi
C) II ve IV
D) Millî Edebiyat Dönemi
D) III ve IV
E) Klasik Türk Edebiyatı Dönemi
E) IV ve V
6. Kafkasya’dan dokuz yaşındayken İstanbul’a getirilen
ve cariye olarak satılan Dilber’in hüzünlü yaşamı
konu edilir. Dilber, satıldığı evlerde türlü eziyetlere 8. İki yüzün üzerinde eserim var. Bu nedenle “Yazı
maruz kalır. En son Asaf Paşa’nın konağına satılır Makinesi” olarak tanınırım. Eserlerimle halka
ve burada evin oğlu Celal’e âşık olur. Oğlunun bir okuma alışkanlığı kazandırmayı, halkı eğitmeyi
köle ile evlenmek istemesine razı gelmeyen evin amaçladım. Bu nedenle eserlerimde sade bir dil
hanımı, Dilber’i gizlice satar. Mısırlı zengin bir kullanmayı tercih ettim. Devrimde bana “Hace-i
tüccara satılan Dilber’in yaşamı, onu esaretten ve Evvel” sıfatı verildi. Romanlarımda kişiliğimi
gördüğü korkunç muamelelerden kurtarıp Mısır’dan gizlemem. Olayın akışını kesip araya girerek bilgi
İstanbul’a göndermek isteyen Haremağası Cevher’in veririm. Yazdıklarımda ders verme amacı güttüğüm
ölümüyle tamamen karanlığa gömülür. Ne sevda ne için eserlerimin sonunda genellikle bir kıssadan hisse
hürriyet emeli kalan Dilber, esaretten kurtulmak yer alır. Ayrıca ilk Türk kadın romancı Fatma Aliye
için kendini Nil Nehri’nin sularına bırakır. Hanım’ı edebiyat dünyasına tanıtan kişiyim.
Bu parçada sözü edilen roman ve yazarı Bu parçada kendisi hakkında bilgi veren yazar
aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?
A) Samipaşazade Sezâi - Sergüzeşt A) Mehmet Rauf
B) Namık Kemal - İntibah B) Ahmet Mithat Efendi
C) Ahmet Mithat Efendi - Kafkas C) Reşat Nuri Güntekin
D) Halit Ziya Uşaklıgil - Sefile D) Namık Kemal
E) Hüseyin Rahmi Gürpınar - Sevda Peşinde E) Nâbizâde Nâzım
285
