Page 341 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 341

7. ÜNİTE: ANI / HABER METNİ / GEZİ YAZISI


          6 ve 7. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.     9.  Bende kitap merakının ne zaman başladığını
                                                                      bulmak için gözlerimi geçmişe çevirdiğimde
                                                                      çocukluğuma kadar inmek gereğini duyuyorum.
             Erzurum Kalesi’nin büyüklüğü ve şeklinin anlatılması:
                                                                      İlk kitaplığım, elime geçirebildiğim bir ayakkabı
             Anılan bayır üzerinde dörtgen şeklinde küfegi taşlı
                                                                      kutusu olmuştur. Bütün özen ve dikkatimle
             fırdolayı iki kat sağlam hisardır iki hisarın arası
                                                                      burada sakladığım değerler de sanırım sokaklarda
             yetmiş adımdır, hisariçe derler ve fırdolayı çevresinde
                                                                      satılan destanlar, Âşık Garip ve Kerem hikâyeleri
             hendeği vardır. 80 adım enlidir ve 20 zira derinliği
                                                                      idi. Daha sonraları, marangoz yapısı ufak bir
             vardır. Ama Gürcü kapısı ve Azerbaycan kapısı
                                                                      kitaplığım olduğu vakit de oynarken içine
             tarafı hendekleri derin değildir. Büyüklüğü fırdolayı
                                                                      girebilecek kadar küçüktüm.
             tam 8.000 adımdır. Üç kapısı vardır. Batı tarafına
             Azerbaycan kapısı, hendek üzerinde köprüden              Oyun ve oyuncak… Başım pek hoş değildi
             geçilir, iki kat demir kapıdır. Biri de doğu tarafına    onlarla. Babamın beni oyuna zorladığını bugün
             yine hendek üzerinde köprüyle geçilir iki kat demir      bile hatırlarım. Ama kitaplarla oynamak için
             kapıdır. Bu iki kapı arasında Revan’ı feth eden on       özendirilmeme pek gerek yoktu. Sonunda
             pâre balyemez topları var. Bir kapı da kuzey tarafına    babam kitaplara zarar vermediğimi anlayınca,
                                                                DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
             bakar, yine hendekten köprü ile geçilir.                 kendininkileri de bana bırakmakta güven gösterdi.
                                                                      Hazreti Ali’nin savaşları, Battal Gâzi, Kara Davut…
                                                                      elime nereden geçtiğini bilemediğim kitaplar.
          6.  Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?     Âşık Garib’e, Kerem hikâyesine yeğ tut tuklarım
                                                                      bunlardı. Geceleri aile arasında okunan romanlar
             A) Gezilen yerlerin özellikleri abartılarak anlatılmıştır.  bile, örneğin Hayber Kalesi önünde Hazreti
                                                                      Ali’nin gösterdiği yiğitlik hikâyeleri kadar coşku
             B) Erzurum Kalesi’nin coğrafi özelliği ayrıntılı         uyandırmazdı bende.
                 olarak anlatılmıştır.
                                                                      Ev yaşamımızın bendeki en eski anıları, bu gece
             C) Dönemin siyasal ve ekonomik yapısınsan söz            okumalarıyla karışık tır. Yemekten sonra babam
                 edilmiştir.                                          kahvesini içerken biraz konuşulurdu. Sonra
                                                                      babamın bir işareti üzerine ablam eline bir kitap
             D) İnsan dışı varlığa insani özellik verilerek
                                                                      alır, gaz lambasının yanı na oturur, bir gece önce
                 kişileştirme yapılmıştır.
                                                                      bıraktığı yerden okumaya başlardı. Annem, babam
             E) Parça - bütün ilişkisi kurularak ad aktarması         sessizce dinlerlerken ben hikâyeyi izlemeye uğraşır,
                 yapılmıştır.                                         sonunda yorulup minderin üzerinde derin bir
                                                                      uykuya dalardım.
                                                                      Bu gece okumalarından hatırladığım ilk
          7.  Bu parça hangi öğretici metin türünden alınmıştır?      romanlardan biri Felâtun Bey’le Rakım Efendi’dir.

                                                                      Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi
             A) Anı
                                                                      söylenemez?
             B) Seyahatname
                                                                      A) Kahramanlık hikâyelerini diğer türlerden daha
             C) Haber yazısı
                                                                         çok sevdiği
             D) Deneme
                                                                      B) Çocukluğunda oyun ve oyuncağa ilgi
             E) Eleştiri                                                 göstermediği
                                                                      C) Aile çevresinde kitaplara ilgi gösterildiği

          8.  I.  Kırk YIl                                            D) Kitap okuma alışkanlığında babasının etkili
                                                                         olduğu
             II.  Türk’ün Ateşle İmtihanı
                                                                      E) Okuma alışkanlığında çocukluk döneminin etkili
             III. Siyasal Anılar                                         olduğu
             IV. Üç Nesil, Üç Hayat

             Numaralanmış eserlerden hangileri Cumhuriyet
             Dönemi anı türünde yazılmış eserlerdendir?


             A) I ve II      B) I ve III     C) II ve III

                     D) II ve IV     E) III ve V
                                                                                                                        339
   336   337   338   339   340   341   342   343   344   345   346