Page 65 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 65
2. ÜNİTE: HİKÂYE
5. Şeyh Galib: Eserim seyrüsülukü anlatan 7. Kamber çıkıp gitti ve dağları mesken tuttu. Gece
ve gündüz yanında insanoğlundan bir dostu ve
tasavvufi bir mesnevidir. Bütün kişi ve yer
yoldaşı yoktu fakat pek çok asker ile birlikte
adlarının tasavvufi birer sembol olduğu
giderdi. Bunun askeri Allah’ın bir hikmeti, dağlarda
alegorik eserimde 2041 beyit bulunur.
ne kadar yılan, karınca, vahşi kuşlar ve ne kadar
vahşi yaratık varsa (onlardır). (Bunları) kendine
Sünbülzâde Vehbî: Eserim, oğlum için boyun eğdirdi. Arslan, kaplan, sırtlan, kurt ve diğer
kaleme aldığım 1181 beyitlik manzum bütün hayvanlar Kanber’e can yoldaşı ve arkadaş
olup etrafını çevirdiler. Kanber ile beraber sohbet
bir nasihat kitabıdır. Eserimde toplum
edip cilve ederlerdi. Her nereye gitseler birlikte
içinde olması gereken davranışlar, ahlak
giderlerdi. Onun bu durumu her tarafa yayıldı.
kuralları, çeşitli ilimler, meslek ve eş seçimi
Dostlarından ve arkadaşlarından bir tek kimsenin
gibi konuları ele alarak bu konularda
Kamber’i görmesi mümkün olmadığı için gidip onu
oğlumun şahsında öğütler verdim.
ziyaret edemezlerdi. Çünkü hayvanlardan dolayı bir
kimse yanına yaklaşamazdı. Zaman zaman yüksek
Âşık Paşa: 12.000 beyitten oluşan bu dağlara çıkar sevgilinin diyarına doğru bakardı.
Durumuna uygun şu beyti okudu.
mesnevim dinî, tasavvufi konuları içeren
didaktik bir eserdir. On bölümden oluşan Kamber’in hasbihâli:
eserimi halkı eğitmek amacıyla Türkçe
Cân u dilden olmışam ben mübtelâ câna sana
olarak kaleme aldım.
Ben değil cümle oldu meftûn âlem ü dünyâ sana
Çün senin görmiş değildür mislini bu çarh-ı dûn
Nâbî: 1665 beyitten oluşan bu mesnevimi Âlem ü dünyâda yoktur ey perî hem-tâ sana
oğlum Ebulhayr Mehmed Çelebi’ye hitaben
Dil sana ma’il sana âşık sana âlem şehâ
yazdım. Otuz beş bölümden oluşan eserimde
Görüp yüzin çâker ve kemter olur dârâ sana
çeşitli ilimler ve meslekler hakkında bilgiler,
yaşadığım dönemin sosyal eleştirisi ve Arzu ile Kamber hikâyesinden alınan bu parça için
oğluma nasihatlerim yer alır. aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Şairleri tarafından haklarında bilgi verilen bu DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR A) Olay kısmı nesirle, duyguların ifade edildiği
eserler ile aşağıdaki eser adları eşleştirilirse hangisi bölümler nazımla yazılmıştır.
dışarıda kalır?
B) Olağanüstü ögelere yer verilmiştir.
A) Hayriyye C) Divan edebiyatından etkilenilmiştir.
B) Lutfiyye D) Hikâyenin fasıl bölümünden alınmıştır.
C) Harnâme E) Aşk teması işlenmiştir.
D) Garibnâme
E) Hüsn ü Aşk
8. I. Tahir ile Zühre
II. Derdiyok ile Zülfüsiyah
6. Halk hikâyeleri ile mesnevilerin karşılaştırıldığı
aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır? III. Arzu ile Kamber
IV. Kirmanşah
A) Aynı edebî geleneğin ürünüdürler.
V. Köroğlu
B) Her ikisi de anlatmaya bağlı edebî
metinlerdendir.
Yukarıdakilerden hangisi aşk ve kahramanlık
C) Halk hikâyeleri nazım-nesir karışık yazılırken konusunun bir arada işlendiği halk hikâyelerindendir?
mesneviler tamamen manzumdur.
A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Nesilden nesile aktarılan halk hikâyeleri,
anonimdir; mesnevilerin ise yazarları bellidir.
E) Halk hikâyelerinin dili sade iken mesnevilerin
dili süslü ve ağırdır.
63
