Page 66 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

TEST – 3 2. ÜNİTE: HİKÂYE

1. Halk hikâyelerinin sonunda genellikle sevenler 3. Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, mesnevi
kavuşur. Ancak “Kerem ile Aslı”, “Tahir ile Zühre” konusuyla ilgili yapılandırılmış grid şeklinde bir
gibi bazı hikâyelerde âşıkların bir araya geldikleri soru hazırlayarak öğrencilerine aşağıdaki soruları
anda öldükleri de görülür. Bu şekilde, sonunda sormuştur.
ayrılık olan bir hikâyenin vuslatla bitmesinin çeşitli
sebepleri vardır. Genellikle dinleyiciler ayrılığı 1. 2. 3.
sevmediği için anlatıcı da buna bağlı kalarak Leylâ vü Mecnûn Mesnevî Risâletü’n-Nushiyye
âşıkları kavuşturmaktadır. Boratav’ın belirttiğine 4. 5. 6.
göre bin sekiz yüzlü yıllarda âşıkları birbirlerine Şehrengîz-i Edirne Hüsn ü Aşk Zenannâme
kavuşturmayan anlatıcıların başına bazı kötü
7. 8. 9.
hadiseler geldiği için Karslı âşıklar toplanarak bütün Hüsrev ü Şîrîn Hayriyye Vesîletü’n- Necât
hikâyelerin sonunda sevdalıları kavuşturmaya karar
vermişlerdir. Sadece Kerem ile Aslı hikâyesinin sonunu 1. Soru: Yukarıdaki kutucuklardan hangileri aşk
değiştirmemişler fakat onu da günah telâkki ederek konulu mesnevileri içerir?
fazla anlatmamışlardır. Bütün bunların sebebi hiç
2. Soru: Yukarıdaki kutucuklardan hangileri
şüphesiz dinleyici kitlesinin bu ayrılığa razı olmaması,
bir şehrin güzelliklerini ve güzelleri konu alan
DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
sevenlerin kavuşmalarından yana tavır almasıdır.
mesnevileri içerir?
Bu parçada halk hikâyeleri ile ilgili olarak asıl 3. Soru: Yukarıdaki kutucuklardan hangileri
vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? dinî-tasavvufi, ahlaki-didaktik konuları işleyen
mesnevileri içerir?
A) Halk hikâyeleri âşıklar tarafından anlatılır.
Bir öğrenci,
B) Anlatıcı, anlattığı hikâyede değişiklik yapma
birinci soruya 1, 5, 7;
hakkına sahiptir.
ikinci soruya 4, 6, 8;
C) Bazı halk hikâyelerinde âşık ve maşuk anlatıcı üçüncü soruya 2, 3, 9 cevaplarını vermiştir.
tarafından muradına erdirilir.
Bu öğrenci sorulardan tam puan alabilmek için
D) Destanların olduğu gibi halk hikâyelerinin de aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?
özel anlatıcıları vardır.
A) 5 ve 8 rakamlarını üçüncü sorunun cevap
E) Halkın ortak duyuş ve düşünüş tarzı anlatıyı ve
kısmına yazmalıdır.
anlatıcıyı etkiler.
B) 6 ve 8 rakamlarını birinci sorunun cevap
2. ukuş kayda bolsa uluğluk bulur kısmına yazmalıdır.
bilig kimde bolsa bedüklük alur
C) 9 rakamını ikinci sorunun cevap kısmına
(Anlayış nerede olsa ululuk bulur yazmalıdır.
Bilgi kimde olursa büyük o olur)
D) 3 ve 5 rakamlarını birinci sorunun cevap
ukuşluğ ukar ol biliglig bilir kısmına yazmalıdır.
biligli ukuğlı tilekke tegir
E) 7 rakamını üçüncü sorunun cevap kısmına
(Anlayışlı anlar, bilgili bilir
yazmalıdır.
Bilen, anlayan dileğine erişir)
bilig ma‘nîsi bil negü ter bilig
bilig bilse ötrü yırar erde ig
(Bilginin anlamını öğren, bak ne der
4. I. Destân-ı Yûsuf - Şeyyad Hamza
Bilgili olandan hastalık gider)
II. Heft Hân - Nev’îzâde Atâî
Kutadgu Bilig’den alınan bu dizeler için
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? III. Şem ü Pervâne - Zâtî
IV. Süheyl ü Nevbahâr - Fuzûlî
A) Kafiye ve redif kullanılmıştır.
V. Gülşen-i Aşk - Keçecizâde İzzet Molla
B) Bilginin ve anlayışlı olmanın öneminden söz
edilmiştir. Yukarıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi
yanlıştır?
C) Didaktik bir eserdir.
D) Nazım birimi beyittir. A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Arapça ve Farsça sözcükler yoğun olarak
kullanılmıştır.
64