Page 29 - Defterim Fizik - 9
P. 29
1. Ünite: Fizik Bilimine Giriş
Notlarım
3.2. SKALER VE VEKTÖREL BÜYÜKLER
SKALER BÜYÜKLÜK: Yalnızca sayısal değeri ve birimi olan, doğrultu ve
yön ile belirtilmeyen büyüklüklere skaler büyüklük denir. Temel büyüklüklerin
tamamı, türetilmiş büyüklüklerin ise bazıları (basınç, sürat, güç, enerji,
potansiyel fark vb.) skaler büyüklüktür.
VEKTÖREL BÜYÜKLÜK: Sayısal değeri ve birimi yanında yön ve doğrultu
ile ifade edilen büyüklüklere vektörel büyüklük denir. Türetilmiş büyüklüklerin
bir kısmı vektörel büyüklüktür (ivme, hız, kuvvet, konum, yer değiştirme vb.).
VEKTÖR: Uygulama noktası (başlangıç noktası), yönü, doğrultusu ve şiddeti
(büyüklüğü) olan doğru parçası ile sembolize edilir. Vektörler, harfin üzerine
bir ok işareti konularak gösterilir.
a klınızda bulunsun
Herhangi Bir A A vektörüdür.
A Vektörü Tanımlayalım
Başlangıç Noktası lAl = A A vektörünün
büyüklüğüdür.
Bitiş Noktası
K A L -A ile A zıt yönlüdür.
Doğrultusu
ya da 2A gibi bir vektör, pozitif
Yönü A
2
Büyüklüğü
(Şiddeti) bir skaler sayı ile çarpılırsa çarpım
işlemi sadece vektörün büyüklüğü
üzerinde etkilidir. Vektörün yön ve
doğrultusu değişmez.
VEKTÖRLERDE TOPLAMA İŞLEMİ: Birden fazla vektörün toplamına eş değer
vektöre bileşke vektör denir. R ile sembolize edilir. Vektörler arasında toplama
yapılırken büyüklüğün yanı sıra yön de dikkate alınır.
R = A + B + C + ...
28