Page 159 - Defterim Matematik - 9
P. 159
Orantı Çeşitleri Çözüm
Doğru Orantı:
İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda
artıyorsa ya da biri azalırken diğeri de aynı oran-
da azalıyorsa bu çokluklara doğru orantılıdır veya
orantılıdır denir.
x
x ile y doğru orantılı ise şeklinde gösterilir.
=
k
y
(k: orantı sabiti)
Ters Orantı:
Örnek 286 İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda
azalıyorsa ya da biri azalırken diğeri aynı oranda
artıyorsa bu çokluklara ters orantılıdır denir.
x ile y ters orantılı ise x ∙ y = k şeklinde gösterilir.
1 2 3
Üzerinde numaraları yazılı 3 adet kutuda numara- Örnek 289
larının karesi ile orantılı olacak sayıda bilye vardır.
Üç kutuda toplam 98 bilye olduğuna göre 2 numa- Bir baba elindeki 2000 TL yi yaşları 10, 15 ve 18 olan
ralı kutudaki bilye sayısını bulunuz. üç çocuğuna yaşları ile ters orantılı olacak şekilde
paylaştırıyor.
Çözüm Buna göre en büyük çocuk en küçük çocuktan kaç TL
daha az almıştır?
Çözüm
Örnek 287
Bir boyacı günde 60 m ² duvar boyamakta ve günlük
yevmiye olarak 450 TL almaktadır.
Buna göre bu boyacı 420 m ² bir duvarı kaç TL ye
boyayacağını bulunuz. Örnek 290
Çözüm Aynı kapasitedeki belirli sayıda musluk boş bir
havuzu 24 saatte doldurmaktadır. Musluk sayısı 3
arttırılırsa aynı havuz 15 saatte dolmaktadır.
Buna göre musluk sayısı 2 azaltılırsa aynı havuzun
kaç saatte dolacağını bulunuz.
Çözüm
Örnek 288
Kilogramı 160 TL olan peynirden 750 gram alan bir
müşteri satıcıya 150 TL vermiştir.
Buna göre müşterinin satıcıdan alacağı para üstünün
kaç TL olacağını bulunuz.
160