Page 159 - Defterim Matematik - 9
P. 159

Orantı Çeşitleri                                        Çözüm

              Doğru Orantı:
              İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda
              artıyorsa ya da biri azalırken diğeri de aynı oran-
              da azalıyorsa bu çokluklara doğru orantılıdır veya
              orantılıdır denir.
                                       x
              x ile y doğru orantılı ise         şeklinde gösterilir.
                                         =
                                           k
                                       y
              (k: orantı sabiti)
                                                                      Ters Orantı:
             Örnek 286                                                 İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda
                                                                       azalıyorsa ya da biri azalırken diğeri aynı oranda
                                                                       artıyorsa bu çokluklara ters orantılıdır denir.
                                                                       x ile y ters orantılı ise x ∙ y = k  şeklinde gösterilir.


                  1               2                3



              Üzerinde numaraları yazılı 3 adet kutuda numara-        Örnek 289
              larının karesi ile orantılı olacak sayıda bilye vardır.
              Üç kutuda toplam 98 bilye olduğuna göre 2 numa-         Bir baba elindeki 2000 TL yi yaşları 10, 15 ve 18 olan
              ralı kutudaki bilye sayısını bulunuz.                   üç çocuğuna yaşları ile ters orantılı olacak şekilde
                                                                      paylaştırıyor.
             Çözüm                                                    Buna göre en büyük çocuk en küçük çocuktan kaç TL
                                                                      daha az almıştır?


                                                                      Çözüm





             Örnek 287

              Bir boyacı günde 60 m ²  duvar boyamakta ve günlük
              yevmiye olarak 450 TL almaktadır.
              Buna göre bu boyacı 420 m ²  bir duvarı kaç TL ye
              boyayacağını bulunuz.                                   Örnek 290

             Çözüm                                                    Aynı kapasitedeki belirli sayıda musluk boş bir
                                                                      havuzu 24 saatte doldurmaktadır. Musluk sayısı 3
                                                                      arttırılırsa aynı havuz 15 saatte dolmaktadır.
                                                                      Buna göre musluk sayısı 2 azaltılırsa aynı havuzun
                                                                      kaç saatte dolacağını bulunuz.


                                                                      Çözüm
             Örnek 288


              Kilogramı 160 TL olan peynirden 750 gram alan bir
              müşteri satıcıya 150 TL vermiştir.
              Buna göre müşterinin satıcıdan alacağı para üstünün
              kaç TL olacağını bulunuz.

            160
   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164