Page 125 - Defterim Tarih - 9

Diğer Türk Devlet ve Toplulukları

Bilgi Havuzu
Avarlar, hem
Asya hem Av-
rupa’da dev-
let kuran Türk
topluluklarından
biridir.

Bilgi Havuzu
Hazarlar, ülkele-
rinde Hristiyan-
lık, Müslümanlık
gibi dinlere de
izin vermiştir.

Avarlar Bulgarlar
• İç Asya ve Orta Avrupa’da devlet kur- • Hazar-Karadeniz arasındaki topraklara
muşlardır. gelerek (630) Kubrat liderliğinde Büyük
• İstanbul’u ilk kuşatan Türk devletidir Bulgar Devleti’ni kurmuşlardır.
(619 ve 626). • 680’de Büyük Bulgar Devleti’nin yıkılması
• Germen ve Slavları yönetim, askerlik üzerine İtil (Volga) ve Tuna Bulgar Dev-
ve sanat alanlarında etkilemişlerdir. letlerini kurmuşlardır.
Bilgi Havuzu • Zamanla Hristiyanlığı benimseyerek • İtil Bulgar Devleti İslamiyet’i, Tuna Bulgar
millî kimliklerini kaybetmişlerdir. Devleti Hristiyanlığı kabul etmiştir.
Kıpçakların ede-
• Tuna Bulgarları zamanla millî kimliklerini
biyat alanındaki
kaybetmişlerdir.
en önemli eseri
“Codeks Cumani- Peçenekler Macarlar
cus”tur (Kodeks • Kök Türklerin yıkılmasından sonra • Hazar egemenliğinde yaşadıktan sonra IX.
Karadeniz’in kuzey kıyılarına yerleş- yüzyıl sonlarında Macaristan’a yerleşmiş-
Kumanikus).
mişlerdir. lerdir.
Latin, Fars ve
• Bizans ordusunda paralı askerlik yap- • Germenlerin etkisiyle Hristiyanlığı kabul
Kuman dilleri mışlardır. ederek millî kimliklerini kaybetmişlerdir.
üzerine yazılan
Hazarlar Kıpçaklar (Kumanlar)
bu eser, Kıpçak
• Karadeniz ile Kafkas Dağlarının kuzeyi • “Deşt-i Kıpçak” (Kıpçak Bozkırı) adıyla
Türkçesine ait dil
arasında hüküm sürmüşlerdir. anılan Doğu Avrupa-Batı Sibirya bozkır
bilgisi kurallarını • Museviliği benimseyen tek Türk toplu- bölgelerinde yaşamışlardır.
da içermektedir. luğudur. • Peçenekleri ortadan kaldırıp Rusları baskı
• Hazar Denizi’nin adı bu Türk toplulu- altına alarak Karadeniz ticaret yolunu ele
ğundan gelmektedir. geçirmişlerdir.
• VII-IX. yüzyıllarda Hazar coğrafyasın- • Zamanla Hristiyanlığı kabul ederek millî
da sağlanan güvenli ve huzurlu ortam kimliklerini kaybetmişlerdir.
“Hazar Barış Çağı” olarak adlandırıl-
maktadır.
Oğuzlar (Uzlar) Sabirler (Sibirler-Sabarlar)
• X. yüzyıl başlarında Aral Gölü çevre- • Sabirler Asya Hun Devleti’nin yıkılmasın-
sinde Oğuz Yabgu Devleti’ni kurmuş- dan sonra Ural Dağları ile Altay Dağları
lardır. arasındaki bölgeye yerleşmişlerdir.
• X. yüzyılın sonlarına doğru İslamiyet’i • Hazar Devleti’nin kuruluşunda önemli rol
kabul eden Oğuzlar; Büyük Selçuklu, oynamışlardır.
Türkiye Selçuklu ve Osmanlı gibi dev- • XVII. yüzyıldan beri günümüzde Sibirya
122 letler kurmuşlardır. adıyla bilinen bölgede yaşamaktadırlar.