Page 58 - Defterim Tarih - 9

İlk Devletlerde Sosyal ve Ekonomik Yaşam
• Mezopotamya’da ekonomik hayatın temeli tarım ve hayvancılıktır.
• Sümerler, “ziggurat” adlı tapınakları kuraklık tehlikesine karşı ürünlerin
Mezopotamya Medeniyeti • Bölge ekonomisi için önemli olan ticari faaliyetler, aynı zamanda Mezopo-
depolanması amacıyla kullanmıştır.
tamya medeniyetinin yayılmasını sağlamıştır.
• Toplum; soylular, din adamları, köleler gibi sosyal sınıflara ayrılmıştır.
• Başta çiftçilik olmak üzere marangozluk, yazıcılık, çömlekçilik, dokuma-
cılık, mimarlık, duvarcılık, maden işlemeciliği, zanaatkârlık, tüccarlık gibi
meslekler vardır.
• Günümüzde hâlen kullanılan çömlekçi çarkı, MÖ 4500’lerde ilk kez Sü-
merler tarafından kullanılmıştır.
Frigler
Anadolu Medeniyetleri • Dokumacılıkta oldukça ilerlemişlerdir.
• Temel geçim kaynakları olan tarım ve hayvancılık, başta hukuk olmak
üzere hayatın her alanını etkilemiştir.

• Kilim ve halı için kullanılan “tapates” kelimesi Frig dilinden kalmadır.

Lidyalılar

• Batı Anadolu’da zengin maden yataklarına ve verimli tarım alanlarına
sahip olan Lidyalılar, Kral Yolu aracılığıyla ticareti geliştirerek zenginleş-
mişlerdir.
• Elektrum adını verdikleri altın-gümüş karışımı parayı icat etmişler ve bu
parayı ordularındaki paralı askerlerin maaş ödemelerinde kullanmışlardır.
• Yunan Yarımadası’ndaki dağlık arazi yapısının merkezî bir devlet kurma-
yı zorlaştırmasıyla ortaya çıkan Atina, Sparta gibi şehir devletleri (polis)
ticari alanda gelişme göstermiştir.
Yunan Medeniyeti • Halk geçimini zeytincilik, balıkçılık ve hayvancılıkla sağlamış; zeytinyağı ve
imal ettikleri malların ihracına karşılık buğday ve ham madde ithal et-
miştir.
• Uzak ülkelerle yapılan ticari faaliyetler ve kolonizasyon hareketleri sonu-
cunda Yunanistan’da zengin bir orta sınıf oluşmuştur.

• Pers İmparatorluğu’na ait ticaret yollarını ele geçirmek amacıyla Doğu se-
İskender İmparatorluğu • Başta Mısır’daki İskenderiye şehri olmak üzere kendi adına şehirler kuran
ferine çıkan İskender, Makedonya’dan Hindistan’a kadar büyük bir coğraf-
yayı kısa sürede ele geçirmiştir.

İskender, ayrıca ticarete ve ulaşıma önem vererek Perslerin oluşturduğu
yol ağlarını da geliştirmiştir.

• İlk Çağ’da deniz ticaretine ve kolonizasyon faaliyetlerine yönelmiş, askerî
zaferlerle geniş bir coğrafyayı ele geçirmiştir.
İmparatorluğu • Toplum; patriciler, plepler ve köleleler olmak üzere üç sınıfa ayrılmıştır.
• Hâkimiyet kurduğu bölgelerde düzenli yol ağları oluşturmuştur.
Roma • Roma hâkimiyetindeki topraklarda oluşan barış ortamından yararlanan
Romalı tüccarlar bu yollar sayesinde uzak mesafedekilerle ticaret yapabil-
mişlerdir.

• Roma toplumunda senatoda görev yapan soylu sınıfına patrici, Roma’ya
daha sonra gelip yerleşenlere plep adı verilmiştir.
• Patricilerin evlerinde hizmetçilik yapan veya tarlalarda işçi olarak çalışan
sınıf ise kölelerdir.
• Nil Nehri etrafında verimli ovaların bulunması, tarımın temel geçim kay-
nağı olmasında etkilidir.
Mısır Medeniyeti • Mısır’da bütün topraklar firavunun malı olduğundan özel mülkiyet anlayışı
gelişmemiştir.
• Ticari faaliyetler firavunun adamları tarafından yürütüldüğünden bağımsız
bir tüccar sınıfı oluşmamıştır.
55