Page 79 - Defterim Tarih - 9
P. 79

615
                                         610
                                                     622
                                                                 625
                                                           624
                              Orta Çağ’daki Önemli Gelişmeler         627   628   629   629   630   630   630   631   632
                                               Sasani Devleti’nin  Katolik Ortodoks
    Bilgi Havuzu             Batı Roma’nın         yıkılması          bölünmesi     Magna Carta      Yüzyıl Savaşları
    Devlet veya              yıkılması
    beylik, prens-
    lik, kontluk gibi
    devlete benzeyen                     476   571    651     756   1054   1196    1215    1227   1337-1453
    yönetimler siyasi
    yapı kavramıyla
                                                                                              Moğol İmparatorluğu’nun
    ifade edilir.
                                                                                              parçalanması
                                Hz. Muhammed’in  Endülüs Emevi             Moğol İmparatorluğu’nun
                                     doğumu         Devleti’nin kurulması kurulması


                                                           ORTA ÇAĞ’DA AVRUPA

                                         •  Orta Çağ’ın Kavimler Göçü (375) ile başladığı, İstanbul’un Fethi (1453) ile
                                           sona erdiği kabul edilir.
                                         •  Kavimler Göçü, Roma İmparatorluğu’nun Avrupa’da kurduğu düzeni al-
                            Avrupa’da
                                           tüst etmiştir. Roma İmparatorluğu ikiye bölünmüş; Franklar, Ostrogotlar,
                            Orta Çağ’ın
                                           Vizigotlar, Saksonlar, Germenler gibi çeşitli kavimlerin kurduğu krallıklar
                            Başlaması
                                           bugünkü Avrupa devletlerinin temelini oluşturmuştur.
   Bilgi Havuzu                          •  Batı Roma İmparatorluğu Avrupa’daki karışıklıkları önleyememiş ve gücü-
                                           nü giderek kaybetmiştir.
    Vassal bağlı olma,
    tabi olma an-                        •  Batı Roma’nın bir süre sonra yıkılmasıyla Avrupa’da güçlü bir devlet oto-
                                           ritesi kalmamıştır. Avrupa’da yüzlerce derebeyinin ortaya çıkması mer-
    lamındadır. Bir
                                           keziyetçi devletlerin kurulmasını engellemiş, bu parçalı siyasi yapı “feoda-
    bölgenin dere-
                                           lizm/feoadalite” veya “derebeylik sistemi” olarak nitelendirilmiştir.
    beyi kendinden                       •  Avrupa’da  halk; güvenliğin sağlanamadığı, kargaşa, yağma ve istilaların
    daha güçlü başka        Avrupa’da      devam ettiği bir ortamda mâlikane sahibi senyörlere sığınarak onların
                            Feodalizmin    egemenliğine girmiştir.
    bir derebeyinin
                            Ortaya Çıkışı •  Orta Çağ boyunca Avrupa’nın siyasi yapısında lord, dük, baron, kont gibi
    vassalı olabilir                       çeşitli isim ve statülere sahip feodal beyler (derebeyi/senyör) etkili olmuş-
    ve böylece onun                        tur.
                                         •  Senyörlere boyun eğdirecek güçten yoksun krallar da onların bölgesel ege-
    koruması altı-
                                           menliğini kabullenmiştir.
    na girebilirdi.
    O derebeyi de
                                         •  Derebeyleri, şato veya kalelerde yaşayarak krala ve diğer senyörlere karşı
    daha büyük başka
                                           güvenliklerini garanti altına almış; topraklarını korumak ve genişletmek
    bir derebeyinin         Feodal         için de kendilerine sadık silahlı güçlere ihtiyaç duymuşlardır. Avrupa’da
    vassalı olabilirdi.     Sistemde       “şövalye” adı verilen, tabi oldukları senyöre bağlılık yemini etmiş profes-
    Vassallık ilişkisi      Askerî Yapı    yonel savaşçılar ortaya çıkmıştır.
                                         •  Savaş zamanlarında derebeyleri belirli sayıda askeri kralın ordusuna gön-
    Orta Çağ Avru-
                                           dermek zorundadır.
    pası’nda feodal
    sistemin ayrılmaz
                                         •  Feodal sistemde nüfusun büyük çoğunluğu, derebeylerine ait topraklarda
    bir paçasıydı.
                                           yaşayarak tarımsal üretim yapan ve hakları son derece kısıtlı köylülerden
                                           oluşurdu.
                                         •  Senyörler kendi topraklarında yaşayan köylülerin sahibi kabul edilir, onla-
                                           ra dilediği gibi davranabilirdi.
                                         •  Orta Çağ Avrupası’nda soylularla iş birliği yaparak güçlenen ruhban (din
                            Feodalizm-     adamları) sınıfı önemli bir konuma sahipti.
                            de Toplum- •  Roma merkezli olarak kurumsallaşan Kilise’nin (Katolik Kilisesi) başında
                            sal Yapı       bulunan papa, Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisi kabul edildiğinden hem
                                           halk hem de krallar ve soylular üzerinde etkiliydi.
                                         •  Feodalizmin kapalı toplumsal yapısı nedeniyle ticaret sınırlıydı ancak yine
                                           de şehir ve kasabalarda ticaretle uğraşan bir kesim vardı.
                                         •  Haçlı Seferlerinden sonra özellikle İtalyan şehirlerindeki tüccarlar güç-
                                           lenmiş ve Akdeniz ticaretini elinde bulunduran bir burjuva sınıfı ortaya
                                           çıkmıştır.

    76
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84