Page 83 - Defterim Tarih - 9
P. 83
TARIMDAN TİCARETE EKONOMİ
Tarım + Sulama
Bilgi Havuzu
Mezopotamya’da
artı ürün ziggurat
adlı tapınaklarda Artı Ürün
depolanırdı. Ürü-
nü teslim almak,
Planlama Saklama Koruma Pazarlama
kaydetmek, da-
ğıtmak gibi işlerin
din adamlarının
sorumluluğunda Yen� Meslekler
olması rahiplerin
toplum içinde üst
tabakayı oluştur- Esnaf Tüccar D�n Adamı Savaşçı
ması sonucunu
doğurmuştur.
Şeh�r Toplumu Sosyal Sınıflar
• İlk dönemlerde geçimini avcılık ve toplayıcılıkla sağlayan insanlar, Yeni Taş Çağı’ndan
itibaren tarımsal faaliyetlere başlamış; öncelikle kendilerine yetecek kadar tarımsal üre-
tim yapmıştır.
• Tarımsal üretimle beraber yerleşik hayatın başlamasıyla köyler büyüyerek kentlere dö-
nüşmüştür.
Bilgi Havuzu • Mezopotamya gibi bölgelerde kuraklık dönemlerinde kıtlığın yaşanmaması için sulama
Mısır’da Fira- yöntemleri geliştirilmiştir, üretim ve verimlilik artmıştır. Artı ürün olarak adlandırılan
vun’un sarayı, artı ihtiyaç fazlası ürünlerin bir merkezde toplanması ve ihtiyaç hâlinde buradan dağıtılması
ürünün toplandığı toplumsal tabakalaşmaya neden olmuştur. Öte yandan artı ününün saklanması, korun-
zenginlik merke- ması, kaydının tutulması, taşınması, ticaretinin yapılması çiftçilik dışında yeni meslek-
zidir. lerin ortaya çıkmasını sağlamış ve böylece şehir toplumları oluşmuştur. Artı ürün takas
usulüne dayanan ticareti de geliştirmiştir.
Vergiler
Devletler ilk çağlardan beri vergi toplamışlardır. Savaş dönemlerinde ordunun ihtiyacı
vergilerle karşılanmıştır. Vergiler emekle, ayni ya da nakdî ödemeyle tahsil edilmiştir.
Bilgi Havuzu
Orta Çağ’da Av- Orta Çağ Avrupası’nda Toplumsal Tabakalaşma
rupa’da görülen
• İlk toplumlarda tabakalaşma çok belirgin değilken
feodalite sistemin-
tarımsal üretimin artması ile artı ürünün paylaşımı,
de köylüler, koru- toprak mülkiyeti ve vergilendirme sistemi tabakalı
ması altına girdiği toplum yapısını oluşturmuştur.
senyöre mal ve • Toplum; köylüler, şövalyeler, soylular, rahipler gibi KRAL
hizmet üretmekle farklı sınıflara ayrılmıştır.
yükümlüdür. • Toprak mülkiyetine sahip soylular (asiller), siyasi, SOYLULAR VE
ekonomik ve sosyal alanda en etkin güçtür. Bu süreç
RUHBANLAR
tarım toplumlarının yönetim şekli olan monarşiyi
ortaya çıkarmıştır.
• Kavimler Göçü sonucu monarşinin zayıflamasıyla üst ŞÖVALYELER
tabakada yer alan toprak sahibi senyörler bağımsız
hareket etmeye başlamış, feodalitenin güçlenmesiyle KÖYLÜLER
sosyal ve siyasal etkilerini Orta Çağ boyunca devam
Avrupa’da sosyal sınıflar
ettirmişlerdir.
80