Page 124 - Defterim TDE 9
P. 124

TÜRK EDEBİYATINDA ŞİİR GELENEKLERİ



                            1.
                                     Halk Şiiri Geleneği

                               İslamiyet’in kabulünden önceki Türk şiirinin devamıdır. Genellikle hece ölçüsü ve
      Bilgi Havuzu             dörtlük nazım birimi ile sade bir dil kullanılan şiir geleneğidir.

    Halk şiiri
    geleneği; anonim,      2.
                                    Divan Şiiri Geleneği
    âşık tarzı ve
    dinî-tasavvufi             İslamiyet’in kabulünden sonra Arap ve Fars (İran) edebiyatlarının etkisiyle
    halk şiiri olarak          gelişmiştir. Genellikle aruz ölçüsü, beyit nazım birimi ile Arapça-Farsça kelime
    üç kola ayrılır.           ve tamlamalarla yüklü, sanatlı bir dil kullanılan şiir geleneğidir.


                            3.
                                      Modern Şiir Geleneği

                               Tanzimat Dönemi’nden itibaren Batı edebiyatının etkisiyle gelişmiştir. Genellikle
                               ölçü ve kafiye gibi ahenk unsurlarına yer verilmeyen, bent nazım birimi, serbest
                               ölçü ve sade bir dil kullanılan şiir geleneğidir.

                                                              Nazım Birimi


                           Şiirde anlam bütünlüğüne sahip en küçük bölüm veya bölümlerdir.


                                             Beyit: Aralarında                Bent: Üç, dört
                                              anlam bütünlüğü                  ve daha fazla
                                                 bulunan iki                  dizeden oluşur.
                                               dizeden oluşur.





                               Dize (Mısra):                                                     Dörtlük: Hece
                               Tek satırdan                                                         ölçüsüyle
                                  oluşur.                      Nazım Birimi                      yazılmış dört
                                                                                                 dizeden oluşur.







                                   Seni saklayacağım inan
                                   Yazdıklarımda, çizdiklerimde,
                                   Şarkılarımda, sözlerimde.
                                 ÖRNEK   Sen kalacaksın kimse bilmeyecek


                                   Ve kimseler görmeyecek seni,
                                   Yaşayacaksın gözlerimde.
                                                        Özdemir Asaf, Lavinia

                                   Çözümleme: Bu dizelerde bent nazım birimi, serbest ölçü ve sade bir dil kul-
                                   lanıldığından bu şiir, modern şiir geleneğine uygun olarak kaleme alınmıştır.



   122
                                                                          Türk Edebiyatında Şiir Gelenekleri
   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129