Page 128 - Defterim TDE 9
P. 128
SÖYLEYİCİ, MAHLAS,
TAPŞIRMA
Bilgi Havuzu Söyleyici: Şiirde
Mahlas, şairin konuşan, şairin sesini Tapşırma: Halk
imzası gibidir. Mahlas: Divan ve halk ve söyleyişini emanet şiirinde şairlerin
Şairler, şairlerinin kullandığı ettiği kurgusal kişi ya mahlas alması veya
mahlaslarını takma addır. da varlıktır. mahlasını şiirde
genellikle şiirin kullanmasıdır.
son biriminde
kullanırlar.
KIYIDAKİ TEKNE
Kurudum da kadid oldum kumlarda
Bir sefer bekleye bekleye her gün ben.
Enginlerden bir rüzgâr esmez mi serin serin
Pul pul ürperişler geçer içimden.
ÖRNEK Bir gün atlayıveresim gelir şu kıyılardan
Işıl ışıl yeşil yeşil sulara.
Al başını çek git, der deli gönül
Verip kendini bir büyük rüzgâra!
(...)
Başımı, bordamı dövsün dalgalar,
Tuzlar tahtalarımı kemirsin istiyorum.
Çek beni fırtına, çek beni deniz!
Bırak beni sahil, bırak beni kum!
İnsaniyetinize sığınıyorum!
Zeki Ömer Defne
Çözümleme: Bu şiirin söyleyicisi kıyıda kaderine terk edilmiş bir teknedir.
Tekne, karada olduğu için kendini tutsak gibi hissetmekte; bu nedenle denize
açılmayı, özgürlüğüne kavuşmayı hayal etmektedir. Şair, söyleyici aracılığıyla
özgürlüğüne kavuşmak isteyen kişilerin duygularını dile getirmektedir.
ÖRNEK Gönül goncasını gelip derdiler
Rakiplerim murâdına erdiler
Sümmânî’yi can evinden vurdular
Böyle yaman aşka dil dayanır mı
Çözümleme: Asıl adı Hüseyin olan şair, bu dörtlüğün üçüncü dizesinde
Sümmânî mahlasını kullanarak tapşırmıştır.
126 Söyleyici, Mahlas, Tapşırma