Page 128 - Defterim TDE 9
P. 128

SÖYLEYİCİ, MAHLAS,
                                                              TAPŞIRMA


      Bilgi Havuzu                                              Söyleyici: Şiirde

    Mahlas, şairin                                            konuşan, şairin sesini          Tapşırma: Halk
    imzası gibidir.           Mahlas: Divan ve halk           ve söyleyişini emanet           şiirinde şairlerin
    Şairler,                   şairlerinin kullandığı         ettiği kurgusal kişi ya       mahlas alması veya
    mahlaslarını                  takma addır.                    da varlıktır.               mahlasını şiirde
    genellikle şiirin                                                                          kullanmasıdır.
    son biriminde
    kullanırlar.



                                               KIYIDAKİ TEKNE


                                 Kurudum da kadid oldum kumlarda
                                 Bir sefer bekleye bekleye her gün ben.
                                 Enginlerden bir rüzgâr esmez mi serin serin
                                 Pul pul ürperişler geçer içimden.
                               ÖRNEK   Bir gün atlayıveresim gelir şu kıyılardan



                                 Işıl ışıl yeşil yeşil sulara.
                                 Al başını çek git, der deli gönül
                                 Verip kendini bir büyük rüzgâra!
                                 (...)

                                 Başımı, bordamı dövsün dalgalar,
                                 Tuzlar tahtalarımı kemirsin istiyorum.
                                 Çek beni fırtına, çek beni deniz!
                                 Bırak beni sahil, bırak beni kum!

                                 İnsaniyetinize sığınıyorum!


                                                             Zeki Ömer Defne



                                Çözümleme: Bu şiirin söyleyicisi kıyıda kaderine terk edilmiş bir teknedir.
                                Tekne, karada olduğu için kendini tutsak gibi hissetmekte; bu nedenle denize
                                açılmayı, özgürlüğüne kavuşmayı hayal etmektedir. Şair, söyleyici aracılığıyla
                                özgürlüğüne kavuşmak isteyen kişilerin duygularını dile getirmektedir.





                               ÖRNEK   Gönül goncasını gelip derdiler
                                  Rakiplerim murâdına erdiler
                                  Sümmânî’yi can evinden vurdular
                                  Böyle yaman aşka dil dayanır mı

                                 Çözümleme: Asıl adı Hüseyin olan şair, bu dörtlüğün üçüncü dizesinde
                                 Sümmânî mahlasını kullanarak tapşırmıştır.



   126                                                                    Söyleyici, Mahlas, Tapşırma
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133