Page 176 - Defterim TDE 9
P. 176
MANZUME VE ŞİİR
Bilgi Havuzu Manzume: Nazım biçiminde, dizeler Manzum Hikâye: Nazmın nesre
yaklaştırılmasıyla ortaya çıkan bir
hâlinde söylenmiş ya da yazılmış
Manzumeler, şekil eserlere denir. türdür.
olarak şiire benzer
ama içeriği hikâye o Ölçülü ve uyaklı manzum o Genellikle toplumu ilgilendiren olaylar
veya roman parçalardır. işlenir.
gibidir.
o Öğretici (didaktik) konular genellikle o Hikâyedeki gibi olay, yer, zaman ve
bu nazım şekliyle yazılır. kahramanlar vardır.
o Yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar o Ders veren, eğitici, öğretici, etkileyici
anlatılır. konular seçilir.
o Estetik kaygı taşımaz. o Ölçü ve kafiyeye dikkat edilir.
o Çağrışım yönü ve imgeleme zayıftır. o Anlam, alttaki dizelere sarkabilir.
o Manzum hikâyeler birer manzume o Karşılıklı konuşmalara yer verilebilir.
örneğidir.
o Dizelerin uzunlukları aynı olmayabilir.
o Anlatım bakımından hikâyeye
yakındır çünkü manzumelerde bir olay o Mehmet Âkif Ersoy ve Tevfik Fikret,
örgüsü bulunur. Türk edebiyatındaki manzum hikâye
yazan başlıca şairlerdendir.
PERİ KIZI İLE ÇOBAN HİKÂYESİ
Çok eski bir zamanda, Issız dağlarda gezer,
Oğuz Han hükümdarmış. Yokmuş izinden eser,
ÖRNEK Bir peri kızı varmış. Bir sihirli pınarmış.
Bazen göründüğü yer,
İşitmiştim Tûran’da
Bu nazlı peri kızı, Yüzü pembe bir şafak,
Bu güzellik yıldızı, Gülse güller açacak...
Her gönülde bir sızı Yaşarmış elden uzak,
Bırakarak yaşarmış. Dostları çobanlarmış.
Orhan Seyfi Orhon, Peri Kızıyla Çoban Hikâyesi
Çözümleme: Bu dizelerde günlük dil, dörtlük nazım birimiyle ölçülü ve
uyaklı biçimde kullanılmıştır. Sözcükler, çağrışımsal anlamlarıyla değil, ilk
anlamıyla kullanılmış ve uyaklı söyleyişle bilgilendirme yapılmıştır. Bir olayı
öyküleyen bu dizeler bir manzumeden alınmıştır.
174
Manzume ve Şiir
