Page 92 - Defterim TDE 9

Yazım ve Noktalama Uygulamaları
YAZIM VE NOKTALAMA UYGULAMALARI

1. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanımıyla ilgili kurallar ve karşısında örnek
cümleler verilmiştir. Örneklerin sonundaki kutucuğu kurala uygun ise “√”, uygun değilse “X”
ile işaretleyiniz. Örnek cümlelerdeki yanlışlıkların altını çiziniz.

DOĞRU-YANLIŞ

Kural Örnek Cümleler

Zaferin bütün neşesi bu ihtiyarda idi.
Cümle büyük harfle başlar.
(Falih Rıfkı Atay)
Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine Atatürk’ün “Yükselen yeni nesil, istikbal
alınan cümleler büyük harfle başlar ve sizsiniz. Cumhuriyeti biz kurduk, onu
sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, yükseltecek ve yaşatacak sizsiniz.” sözlerini
soru, ünlem vb.) konur. kendisine rehber edinmiş insanlardan biriydi.

Arkadaşım bana pirinç ziraatı hakkında
-Hürmet ve dikkatle dinlememe rağmen
İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri
büyük harfle başlamaz. pek anlayamadığım- birtakım teknik izahat
verdikten sonra bahsi yavaş yavaş genişletti.
(Reşat Nuri Güntekin)

Kaşıkadası’na geçiyorduk. Hepimizin içinde
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük bir Robenson havası esiyordu: Gemi batmış.
harfle başlar. Bir sal parçasının üstündeydik.
(Sait Faik Abasıyanık)
İki noktadan sonra cümle ve özel ad
niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında Birkaç ay içinde evin sağlam bir tarafı
bunlar büyük harfle başlamaz. kalmadı: Bahçe duvarları, kapısı, camı...

Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan 2022 Yılında hizmete giren Çanakkale
sonra gelen kelime özel ad değilse büyük Köprüsü dünyanın en uzun orta açıklığına
harfle başlamaz. sahip asma köprüsüdür.
Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan “Et-, ol-” fiilleri, Türkçede en sık
cümlede de ilk harf büyük yazılır. kullanılan yardımcı fiillerdendir.
Üstünde milyonlarca dalga
İçinde kıyametler kopmalı
Dizeler büyük harfle başlar. İnsan dediğin derya misali
Uçsuz bucaksız olmalı.
(Bedri Rahmi Eyüboğlu)
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları Turnuvanın ödül töreni 14 haziranda
büyük harfle başlar. yapılacakmış.
Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün Havalar biraz ısınınca Perşembe günleri
adları küçük harfle başlar. buluşup küçük gezintilere çıkıyorduk.
Tabela, levha ve levha niteliğindeki yazılarda
geçen kelimeler büyük harfle başlar. Yangın çıkışı
Kitap, bildiri, makale vb.nde ana başlıktaki
kelimelerin tamamı, alt başlıktaki TÜRK EDEBİTATINDA ŞİİR
kelimelerin ise yalnızca ilk harfleri büyük Divan Şiiri
olarak yazılır. Gazel

90