Page 87 - Defterim TDE 9

İsmin Hâlleri: İsimlere eklenerek onlara belirtme, yönelme (yaklaşma), bulunma, ayrılma,
ilgi gibi anlamlar kazandıran “-i, -e, -de, -den, -(n)in” çekim ekleriyle belirlenir.

a) Yalın Hâl:
b) Belirtme Hâli:
İsmin hâl eklerinden
İsmin “-ı / -i /
“-i, -e, -de, -den, -(n)
-u / -ü” hâl ekini
in” hiçbirini almamış
almış hâlidir:
hâlidir: kalem, defter,
kalemi, defteri, evi,
ev, hayal, Ahmet,
hayali, Ahmet’i,
okulumuz, çocuklar vb.
okulumuzu,
çocukları vb.
e) İlgi Hâli
(Tamlayan Hâli):
İsim tamlamalarında
tamlayan isim, c) Yönelme
ismin ilgi hâlindedir. (Yaklaşma) Hâli:
İlgi hâlinde olan İsmin Hâlleri İsmin “-a /
isimler, tamlayan -e” hâl ekini
eki olan “-im” veya almış hâlidir:
“(n) -ın / -in / kaleme, eve,
-un / -ün” ekini hayale, Ahmet’e,
alır: kalemin, evin, okulumuza,
hayalin, Ahmet’in, çocuklara
okulumuzun, vb.
çocukların vb.

d) Ayrılma Hâli:
İsmin “-dan / -den ç) Bulunma Hâli:
/ -tan / -ten” hâl İsmin “-da / -de /
ekini almış hâlidir: -ta / -te” hâl ekini
kalemden, evden, almış hâlidir: kalemde,
hayalden, Ahmet’ten, evde, hayalde,
okulumuzdan, Ahmet’te, okulumuzda,
çocuklardan vb. çocuklarda vb.

PÜF NOKTASI

Belirtme hâl eki ile 3. tekil iyelik eki karıştırılmamalıdır. “-ı / -i /-u / -ü” ek-
lerinden birini alan sözcüğe “onun” kelimesi getirildiğinde anlam bozulmuyorsa
bu ek iyelik ekidir. İsmin belirtme hâl ekini alan sözcük ise cümlede belirtili nesne
görevindedir ve yükleme sorulan neyi, kimi sorularına cevap verir.
Örnek: “Kadın; çantasını iskemlenin arkasına astı, oturdu, ayak ayak üstüne attı.”
çanta-s-ı-n-ı arka-s-ı-n-a

iyelik eki belirtme hâli eki iyelik eki
(onun) (neyi) (onun)

85