Page 85 - Defterim TDE 9
P. 85
İSİMLER (ADLAR)
Canlı ve cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, çeşitli durumları bildiren kelimelere isim
(ad) denir. İsimler aşağıdaki kavram şemasında görüldüğü gibi sınıflandırılır:
İSİMLER
1. Varlıklara
Verilişine Göre 2. Varlıkların
Oluşlarına Göre
3. Varlıkların
Sayılarına Göre 4. Yapısına
Özel İsim Göre
Somut İsim
Tekil İsim
Cins İsim
Basit İsim
Soyut İsim
Çoğul İsim
Türemiş İsim
Topluluk
İsmi
Birleşik İsim
İSİM (AD)
1. Varlıklara Verilişine Göre
a) Özel İsim: Bir tek varlığa, bir tek kavrama verilen isimdir. Özel isimlerin ilk harfleri
büyük harfle yazılır.
Türkiye, Ankara, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kabataş Lisesi, İslam, Türkçe,
Ayşe, Yedi Meşale, Kiralık Konak, Mehmet Âkif Ersoy, Ağrı Dağı, Neptün vb.
b) Cins İsim: Aynı türden varlıkları karşılayan sözcüklerdir.
Ev, okul, ağaç, balık, sevgi, hayal, boncuk vb.
2. Varlıkların Oluşlarına Göre
a) Somut İsim: Beş duyu organının herhangi biriyle algılanabilen varlıkların isimleridir.
Ağaç, ev, okul, kalem, ateş, ısı, koku, rüzgâr, ışık, ses vb.
b) Soyut İsim: Beş duyu organından herhangi biri ile algılanamayan varlıkların isimleridir.
Akıl, zekâ, sevgi, hayal, inanç, kahramanlık, keder, korku, hatıra, bilinçaltı vb.
3. Varlıkların Sayılarına Göre
a) Tekil İsim: Tek bir varlığı karşılayan isimlerdir.
Gözlük, kalem, huzur, aşk, güzellik, deniz, duvar vb.
b) Çoğul İsim: Aldığı çokluk ekiyle (-lar / -ler) birden çok varlığı karşılayan isimlerdir.
Ağaçlar, gözlükler, güzellikler, çocuklar, sevgiler vb.
c) Topluluk İsmi: Çokluk ekini almadığı hâlde birden çok varlığı karşılayan isimlerdir.
Orman, millet, aile, grup, takım, sürü, ordu, bölük, jüri, heyet, kurul, kafile vb.
83
İsimler (Adlar)