Page 86 - Defterim TDE 9

4. Yapısına Göre İsimler
a) Basit İsim: Yapım eki almamış isimlerdir.
Orman, millet, ağaç, sınıf, aile, hayal vb.
Bilgi Havuzu b) Türemiş İsimler: Yapım eki almış isimlerdir.

Somut anlamlı Kitap-lık, hayal-ci, ek-mek, don-dur-ma, bil-me-ce, vız-ıl- tı vb.
bazı sözcükler,
aldığı yapım c) Birleşik İsimler: İki veya daha fazla sözcüğün birleşmesiyle oluşan isimlerdir.
ekiyle soyut hâle Gaziantep, Suşehri, hanımeli, Taşköprü, tahtakurusu, buzdolabı, Uzungöl,
gelebilir: uçaksavar, çekyat, gecekondu vb.

İnsan-lık,
kardeş-lik,
Dikkat
kahraman-lık

Akrabalık ismi olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle başlar.
Bilgi Havuzu Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Telli
Baba vb.
Yer adları Akrabalık bildiren kelimeler ise küçük harfle başlar.
içindeki kişiler Tülay ablama gittim. Ayşe teyzemin keki çok güzel.
kastedildiğinde
topluluk ismi
olur. PÜF NOKTASI

Bu duruma Cins isimler bazen özel isim görevinde kullanılabilir: “Boncuk, havlayarak
sınıf çok sevindi. uzaklaştı.” Bu cümlede “boncuk” cins ismi bir köpeğin adı olarak özel isim
Topluluk ismi görevinde kullanılmıştır.
Coğrafya veya astronomi terimi olarak kullanıldığında özel isim olan Güneş,
Dünya, Ay sözcükleri bazen cins isim olarak kullanılabilir:
Ben dünyada balıkçıları, toprakla uğraşan rençperleri severim.
Sandalın içindeki güneşten, gökyüzündeki tozdan, ağacın kırmızısından mı ay
doğuyordu?

İsimlerde Küçültme:

İsimlere “-cık, -cek, -ceğiz” ekleri Oda-cık, ada-cık , tepe-cik, yavru-cak,
getirilerek küçültme anlamı katılır. çocuk-cağız vb.

İsimlerde Küçültme

“-cık, -cek ve -ceğiz” ekleri sözcüklere Babacığım! diyerek boynuna atladı.
küçültme dışında sevgi, azımsama, (sevgi)
acıma gibi anlamlar da kazandırmakta Yavrucak açlıktan bir deri bir kemik
bazen de kalıcı ad yapabilmektedir. kalmıştı. (acıma)
Bu kadar paracıkla ne yapabilirim ki?
(azımsama)
Bademcik, Köyceğiz, maymuncuk
(kalıcı ad)

84