Page 21 - Düşünüyorum Tematik Etkinlik Kitabı

TEMA 1 MİLLÎ KÜLTÜR

8 Aşure Geleneği

Etkinlik Açıklaması Bu etkinlik; öğrencilerin metin aracılığıyla kültürlerini tanıtmak için neler yapabileceklerini sorgulamaları,
kendi çıkarımlarından hareketle duygu ve düşüncelerini sözlü ve yazılı olarak paylaşmaları, dil becerilerini
geliştirmeleri üzerinedir.
Etkinliğin Amacı Aşure geleneğine yönelik farkındalık geliştirerek çıkarımlarını yazılı ve sözlü olarak ifade edebilme.
Etkinliğin Metin, öğretmen tarafından okunur. Öğrencilerin metinden hareketle aşure geleneği ile ilgili bilgi ve dü-
Uygulanması şüncelerini sözlü ve yazılı anlatım kurallarına uygun şekilde paylaşmaları sağlanır. Öğrencilere konuşma ve
yazma esnasında Türkçeyi doğru ve etkili kullanmaya dikkat etmeleri gerektiği hatırlatılır.

Yönerge
1. Öğretmeninizin okuduğu aşağıdaki metni dinleyiniz.

AŞURE GELENEĞİ

Aşure Nedir?
Buğday, fasulye, nohut, kayısı, incir gibi bakliyat ve
yemişlerin birlikte kaynatılması ile hazırlanan yiye-
ceğe “aşure”; bu yiyeceğin hicri takvime göre mu-
harrem ayında pişirilmesi ve dağıtılması etrafında
oluşan uygulamalara ise “aşure geleneği” adı veri-
lir. Aşure adı, dilimize Arapça "aşura" kelimesinden
geçmiş olup, İbranice “onuncu” anlamındaki "asor "
kelimesinden gelmektedir. Görsel 1
Aşure Ne İçin Yapılmaktadır? yerinde bilinen ve hâlâ uygulanan aşure geleneği,
Türkiye’de aşure ayı olarak bilinen muharrem ayın- günümüzde köy derneklerinin düzenlediği çeşitli
da gerçekleştiğine inanılan olaylara ilişkin birçok organizasyonlar yoluyla bir şenliğe de dönüştürül-
rivayet vardır. Bunlardan en yaygın olarak bilinen- müştür.
ler; Hz. Nuh’un gemisinin karaya oturması, Hz. Aşureye Hangi Malzemeler Konulur?
Âdem’in tövbesinin kabul edilmesi, Hz. İbrahim’in Anadolu Yemek Sanatı kitabımızdaki aşure tarifin-
ateşten kurtulmasıdır. Muharrem ayının 10. günün- de bulunan malzemeler
de aşure, yaygın olarak Hz. Muhammed’in torunu 3 su bardağı aşurelik buğday
Hz. Hüseyin’in Kerbela’da şehit edilişini anmak için 1 su bardağı fasulye
yapılmaktadır. 1 su bardağı nohut
Aşure geleneğini uygulayan toplulukların bu güne 1 su bardağı kuru üzüm
yükledikleri anlama göre aşurenin içine konan 6 adet incir
malzeme, yapılış tarihi ve amacı değişiklik göster- 6 adet kayısı
mektedir. Aşure, bu geleneği uygulayan topluluk- 6 su bardağı şeker
lara göre çeşidi ve sayısı değişse de içine konan 3 tek karanfil (cezvede bir taşım kaynatılıp suyu
malzemenin çokluğu ile ün yapmış bir yiyecektir ve dökülmüş)
genel olarak kabuğu alınmış buğday ile, fasulye, Tarçın
nohut, kayısı, ceviz, üzüm, incir gibi bakliyat ve ye- Ceviz içi
mişlerin uzun süre kaynatılmasıyla pişirilir. Aşure Nasıl Yapılır?
Pişirilen aşurenin duası yapılır; şifalı olduğuna ina- Aşurenin yapılışı ülkemizde yöreden yöreye de-
nıldığı için önce hasta ve çocuklara yedirilir, sonra ğişmektedir. Biz size Anadolu Yemek Sanatı kita-
yakın çevreden başlamak üzere birçok kişiye da- bımızdan bir tarif vermek istiyoruz. Bir gece önce-
ğıtılır. Aşurenin kabı yıkanmadan iade edilir. Aşu- sinden buğday, fasulye ve nohut ayrı ayrı ıslatılır.
re artarsa meyve ağaçlarının dibine dökülür ve bu Buğday iyice piştikten sonra ayrı ayrı pişirilmiş no-
ağaçların daha çok meyve vereceğine inanılır. hut ve fasulye de katılarak bir süre daha kaynatılır.
Aşure geleneği, İslam mezheplerinde kendine yer Şeker ve yıkanmış üzüm ilave edilir. Küçük doğran-
bulduğu gibi Musevilerde ve Hristiyanlarda da fark- mış incir, kayısı eklenir. Beş dakika daha pişirdik-
lı isimlerle bilinmektedir. Anadolu’nun hemen her ten sonra karanfil karışıma dâhil edilir. Pişen aşure

21