Page 182 - Ekonomi (Tüm Kitap)
P. 182
Ç) GELİR DAĞILIMI BOZUKLUĞU
Ders İçi Etkinlik
1. Türkiye’deki gelir dağılımı dengesizliğinin sebepleri
nelerdir?
2. Gelir dağılımı dengesizliğinin çözümü için neler yapı-
labilir?
Gelir dağılımının; bir ülkede belli bir dönemde oluşan gelirin kişilere, sektörlere, üretim fak-
törlerine ve bölgelere göre dağılımı olduğuna üçüncü ünitede yer verilmişti. Emek, sermaye, doğal
kaynaklar ve girişimcilikten oluşan üretim faktörleri ve dolayısıyla bu faktörlerin sahipleri, üretime
katkıları oranında üretimden pay alırlar.
Gelir dağılımı, toplumsal adalet ve huzurun sağlanması bakımından çok önemlidir. Adil gelir
dağılımı; gelir dağılımında iyileşme, düşük gelir gruplarının gelirden daha fazla pay almasını sağlama
ve yoksulluğu azaltmaktır. Ancak bu dağılım hiçbir toplumda hiçbir zaman eşit olmamıştır.
Gelir Dağılımını Biçimlendiren Etkenler
Üretim araçlarının mülkiyeti ile Maliye politikası Mal, hizmet ve piyasaların
birlikte kamu hizmetlerinin düzeyi rekabet yapısı
Sosyal kurum ve politikalar Eğitimde fırsat eşitliği İş gücünün örgütlenme düzeyi
Toplumun demokratikleşme Nüfusun yapısal durumu
Toplumsal-geleneksel ilişkiler
düzeyi ve sektörel dağılımı
Türkiye’nin en önemli sorunlardan biri de gelir dağılımı adaletsizliğidir. Ülkemizde yıllardır
yüksek enflasyondan ve ekonomideki yapısal dengesizlik giderilmediğinden bu adaletsizliğin devam
ettiği bilinmektedir. Hane halkı bütçe araştırması sonuçlarına göre 2017 yılında, hane halkının
kullanılabilir gelirine göre oluşturulan %20’lik gruplardan birinci gruptaki hane halklarının gelirden
aldığı payın %6,3 iken beşinci gruptaki hane halklarının gelirden aldığı payın %47,4 olduğu aşağıdaki
tabloda görülmektedir.
Tablo 6.3: Türkiye’de Gelir Dağılımı
Nüfus Grupları 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Birinci %20 6,5 5,9 6,1 6,2 6,2 6,2 6,3
İkinci %20 11,0 10,6 10,7 10,9 10,9 10,6 10,7
Üçüncü %20 15,5 15,3 15,2 15,3 15,3 15,0 14,8
Dördüncü %20 21,9 21,7 21,4 21,7 21,7 21,1 20,9
Beşinci %20 45,2 46,2 46,6 45,9 45,9 47,2 47,4
Kaynak: TÜİK
180
