Page 32 - Ekonomi (Tüm Kitap)
P. 32
Emek, ülkede çalışma çağındaki (15-64
yaş aralığı) insanların oluşturduğu kesimdir. Bu
kesim, belirlenmiş iş saatleri içerisinde çalışır.
Emek, işe uygunluk bakımından vasıflı ve va-
sıfsız emek olarak ikiye ayrılır. Emek, işe uy-
gunluk bakımından vasıflı ve va sıfsız emek
olarak ikiye ayrılır. Eğitimi, deneyimi mesleki
açıdan işe uygun olanlara vasıflı emek; mesle-
ki eğitim gerektirmeyen işlerde çalışanlara da
vasıfsız emek denir. Emeğin her alanda verim-
liliğini artırmak, onu eğitmekle mümkündür.
Görsel 1.15: İnsan emeği üretimin en önemli unsurlarındandır.
Bu nedenle eğitim, istihdam edilen kişilerin ve-
rimli çalışmaları için önemli bir unsurdur.
2. Tabiat (Doğa): Üzerinde üretim yapılan arazi, toprak, orman, yer altı zenginlikleri, güneş ener-
jisi, akarsular, göller ve denizlerin tamamına tabiat denir. Tabiat, üretimin esas ve temel faktörüdür.
Tabiatın en önemli unsuru topraktır.
Tabiat, üretim faktörü ve kuruluş yeri bakımından önemlidir. İşletmeler, tabiat faktörü olmadan
üretim yapamaz. Fakat bu faktörün sahip olduğu önem, her üretim faaliyetinde farklılık gösterir. Tarım-
sal üretimde arazinin büyüklüğü, toprağın yapısı, verimliliği ve iklim koşulları önem taşırken turizm
sektöründe ise güneş, deniz ve kum gibi faktörler önem taşır.
3. Sermaye: Üretimde kullanılan emek faktörüne yardımcı olan ve onun verimliliğini artıran
üretilmiş araçlardır. İnsanlar tarafından üretilen ve üretim faaliyetlerini kolaylaştıran her türlü araç, alet,
makine, yol, baraj, köprü ve bina sermaye olarak tanımlanmaktadır. Doğal kaynakların dışında kalan her
türlü maddi araçlar sermaye olarak adlandırılır.
Sermayenin Sınıflandırılması
Sabit Sermaye: Üretimde kullanılan, kolay yıpranmayan ve yok olmayan bina, tesis, makine,
donatım, araç ve gereçlerin tamamıdır.
Değişken Sermaye: Üretim işlemi sonucunda yapısını değiştiren veya tamamen yok olan ham
madde ve enerji kaynakları (kömür, petrol) gibi mallardır.
Bir ülkede sermaye stokunun yüksek olması, ülkenin üretim gücünün yüksek olması demektir. Bu
açıdan sermaye birikimi arzu edilen bir durumdur. Çünkü zenginlik ve verimlilik işaretidir. Sermaye;
kısa zamanda daha çok, daha kaliteli ve daha ucuz üretime imkân verir. Bu nedenle her ülke, sermaye
birikimini özendirmeye çalışır. Sermaye birikimi tasarruflara bağlıdır. Ekonomilerde tasarrufun iki kay-
nağı vardır.
İsteğe Bağlı Tasarruf: Kişilerin kendi istekleriyle (altın, para, hisse senedi, tahvil ve döviz) yap-
tıkları birikimlerdir.
Mecburi Tasarruf: Emeklilik ve sosyal güvenlik kuruluşları kesintileri ile tüm vergiler mecburi
tasarruf özelliğine sahip kesintilerdir.
4. Girişimci (Müteşebbis): Bir işi düşünen, planlayan, en etkin şekilde yürüten; emek, sermaye
ve tabiat gibi diğer üretim faktörlerini en uygun biçimde birleştirerek halkın eğilimlerine ve tercihlerine
göre üretimi organize ederek riski üstlenen üretim faktörüdür. Girişimci, gerçek kişi olabileceği gibi
şirket ya da kamu kuruluşu gibi tüzel kişiler de olabilir.
30