Page 58 - Coğrafya

Coğrafya 10

Karma ormanlar kuşağı, geniş ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşup Kuzey Anadolu Dağları'nın denize bakan
yamaçlarında genellikle 1000-1500 metreler arasında bulunur. Bu kuşakta geniş yapraklı olarak kayın ağacı; iğne
yapraklı olarak da göknar, ladin, karaçam ve sarıçam ağaçları yer alır

İğne yapraklı ormanlar kuşağı, Karadeniz dağlarının 1500-2000 metreleri arasında yer alan ve geniş yaprak-
lı ağaçların yetişemediği kesimlerinde görülür. Soğuğa dayanıklı iğne yapraklı ağaçlardan oluşan bu ormanlarda
ladin, karaçam, göknar ve sarıçam yaygın olarak bulunur. Toros Dağları boyunca görülen Akdeniz ormanlarında
yaz yağışlarının yetersizliği, bitkilerin yaz kuraklığına karşı dayanıklı olmalarını sağlamıştır. Bitki örtüsünün oldukça
çeşitli olduğu bu ormanlar iki kuşaktan oluşmaktadır.

Asıl Akdeniz kuşağı ormanları, Akdeniz ikliminin tipik özelliklerinin görüldüğü Toros Dağları’nın denize bakan
yamaçlarında görülmekte olup daha çok kızılçam ağaçlarından oluşur . Kızılçam ormanlarının orman altı bitkisi
olan maki , kızılçamların tahrip edildiği alanlarda görülür. Hızlı büyüyen ve ülkemizdeki en yaygın ağaçlardan olan
kızılçamlar, reçinesi fazla olduğu için kolay yanar. Bu nedenle en fazla orman yangınları, kızılçam ağaçlarının bu-
lunduğu alanlarda görülür. Akdeniz kıyı kuşağından yükseklere doğru çıkıldıkça meşe ormanlarına, Köyceğiz Gölü
çevresinde de sığla ağaçlarından oluşan ormanlara rastlanır.

Akdeniz dağ kuşağı ormanları, kızılçam orman kuşağı üzerinde 1000-2000 metreler arasında oluşup değişik
karaktere sahip ormanlar şeklinde gelişmiştir. Akdeniz kıyılarından Toros Dağları’nın yüksek kesimlerine doğru
sıcaklık azalırken yağış artar. Bu kuşak; Toros Dağları’nın Akdeniz’e bakan kesimlerinde sedir, göknar, karaçam ve
ardıçlardan oluşan iğne yapraklı ormanlar şeklinde yer almaktadır .

Batı Anadolu ormanları, Karadeniz ve Akdeniz iklimine ait bitki türlerinden oluşup özellikle Ege ile Güney
Marmara kıyılarında görülür. Yükseltiye bağlı olarak kızılçam, meşe ve karaçam gibi türlerden oluşan Batı Anadolu
ormanları, ülkemizde geniş bir alan kaplar. Kıyılarda kızılçam, 1000 metreden sonra ise karaçam ve meşe ormanla-
rı yaygındır. Uludağ, Kazdağları, Samanlı Dağları ve Murat Dağları’nın kuzeye bakan yamaçlarında Karadeniz’e özgü
kayın ağaçlarına da rastlanır. Ayrıca Uludağ, ülkemizde en zengin bitki çeşitliliğinin görüldüğü dağlardan biridir.
Güney ve Kuzey Anadolu dağ sıralarının iç bölgelere yağışın ulaşmasını engellemesi, bu bölgelerin yağış azlığından
dolayı orman bakımından fakir olmasına neden olmuştur. Ormanlara iç kesimlerde yükselti ve engebeye bağlı
olarak yağışın arttığı dağların yamaçlarında rastlanır. Bu alanlardaki ormanlarda en fazla bulunan ağaçlar meşe,
ardıç ve karaçamdır.
Doğu Anadolu’daki ormanlar Orta Anadolu’daki ormanlara göre daha yükseklerde başlar. Bu bölgede meşe
ormanları, Sarıkamış çevresinde ise sarıçam ormanları yaygındır . Güneydoğu Anadolu, ülkemizde kuraklığın en
belirgin yaşandığı yer olduğu için burada orman alanları oldukça azdır.
Çoğunlukla ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkan çalılar ülkemizde geniş alan kaplar. Çalı türlerinden biri
olan makiler, Akdeniz iklim koşulları altında bodur ağaç ve çalılardan oluşan bitki topluluğudur . Akdeniz ikliminin
tipik (birincil) bitki örtüsü olan kızılçam ormanları, insanlar tarafından sürekli tahrip edilmektedir. Bu nedenle
kızılçamların tahrip edildiği sahalarda orman altı bitkisi olarak bulunan ve ikincil bitki topluluğu olan makiler yetiş-
mektedir. Ülkemizde kızılçam ve makilere Güney ve Batı Anadolu’da özellikle de Akdeniz, Ege ve Marmara Denizi
kıyılarında rastlanır

57