Page 152 - Tarih

12. Sınıf Tarih

Cunta: Demokratik yollardan seçilmiş meşru hükûmete karşı darbe
yaparak ülke yönetimine el koyan genellikle askerî yapıdaki demokra-
tik olmayan kurullara verilen isimdir.
BİLİYOR MUSUNUZ?

6. 3. 3. Sosyal ve Kültürel Hayat

1950’li yıllardan itibaren kentlerdeki sanayileşme ile beraber köylerden
kentlere göçler daha da artarak devam etti. Tarımda makineleşmenin
artması, köylerdeki iş imkânlarının azlığı, eğitim ve sağlık hizmetlerinin
yetersizliği göç hareketini artıran en temel sebeplerdendi. Yaşanan yo-
ğun göçler kentlerde konut sıkıntısı, çarpık kentleşme ve altyapı sorun-
ları gibi problemleri ortaya çıkardı.
Bu dönemde Garip Akımı’nın ardından İkinci Yeni şiir anlayışı ortaya
çıktı. Edebî bir topluluk olmaktan ziyade bağımsız olarak benzer bir
çizgide hareket eden İkinci Yeni şairleri Garipçilerden farklı olarak çağ-
rışımlar ve yoğun imgelerle dolu, soyutlamaların öne çıktığı yeni bir şiir
anlayışı getirdiler. Yine bu dönemde ortaya çıkan Attila İlhan öncülü-
ğündeki Maviciler ise şiirde yeniliği savunup şairanelikten ödün ver- Görsel 6.9: Mavicilerden
meden romantik bir duyarlılıkla toplumcu gerçekçiliğin sözcüsü oldular Attila İlhan
(Görsel 6.9).

Dönemin diğer önemli edebiyat topluluğu ise eskiyi inkâr ve reddetme-
den yenilik arayışını sürdüren, geleneklere bağlı bağımsız sanatçıların
oluşturduğu Hisarcılar Grubu idi. Hisarcılar Grubu, edebiyatta millî zevk
ve anlayışını sürdürüp yaşayan dili kullandılar.

1950 sonrasında gelirleri ve şehirle irtibatı artan kırsal kesimde, serbest
bırakılan ithalatın da etkisiyle radyo, plak ve müzik cihazlarına olan ilgi
arttı. Müzik evlere kadar girebilen bir sanat dalı hâline geldi.

Müzik alanında devlet kontrolü azaldı ve serbestlik sağlandı. Böylelikle
dünyada ortaya çıkan farklı müzik türleri daha yakından takip edilebil-
di. Tüm dünyada olduğu gibi Jazz (caz) ve Rock’n Roll (rakın rol) gibi
müzik türleri bu dönemde Türkiye’yi de etkisi altına aldı. Yabancı müzik
türlerine olan ilgi, yabancı dilde şarkılar söyleyen yerli sanatçıların or-
taya çıkmasını sağladı. Diğer yandan Klasik Türk müziği ve Türk Halk
müziği doğal süreci içinde gelişimini sürdürmeye devam etti. Dönemin
önemli ses sanatçıları arasında Aşık Veysel (Görsel 6.10), Zeki Müren,
Müzeyyen Senar yer almaktadır.

Sıra Sizde
Yabancı sermayenin bir ülkeye yatırım yapmasının olumlu ve
olumsuz sonuçları neler olabilir?

151