Page 181 - Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12

KONU KAVRAMA TESTİ - 1

1. Balo! Neriman Löbon'dan çıkıp Fatih'e gelinceye 3. Yusuf, koca öküzü üç gündür aramadık yer bırakma-
kadar hep bunu düşündü. Fakat izin meselesi, para mıştı. İlk aklına gelen, onun bir ziyana girip kolcular
meselesi, tuvalet meselesi, Şinasi meselesi? Onu en tarafından götürülüp tokata kapatılması olmuştu. Fa-
çok para meselesi düşündürüyordu. Babasına tek- kat elin ekilmiş tarlasına ziyana girmek, koca öküzün
rar nasıl müracaat edebilir? Daha bir ay evvel, yeni âdeti değildi. Bütün beraber yaşadıkları uzun sene-
mantosunu, yeni iskarpinlerini yaptırmak için baba- lerde ne Yusuf, ne de koca öküz, haram mal yememiş-
sını ne büyük fedakârlıklara sevk etti. Fatih'teki ev ti. Yusuf’un ümidi boşa çıkmadı. Koca öküz, ziyana
rehine konmuştu ve bu ağır faizli borcu ödemek için girmemişti. Yusuf, üç gündür, köyünü, yakın çiftlikle-
babası her ay, tekaüt maaşının bir kısmını ayırmaya ri, dağ bayırı dolaşmış, önüne gelene koca öküzü sor-
mecburdu. Hele son hadiseden sonra, bir balo tu- muştu. Fakat bir türlü onun nehrin öte yakasına geç-
valeti için babasına yeni bir fedakârlık teklif etmeye meye niyetleneceğini hatırına getirmemişti. Nihayet
hiç cesareti yoktu. Fakat Neriman, sımsıkı, açılmak bu sabah bu ihtimal zihnini kurcalamış, oğluna, “Sen,
üzere kapanmış imkân kapılarının hepsini kurca- şu yakaya git” emrini vermiş, kendisi de nehrin bu ya-
lıyordu. Bu baloya muhakkak gitmesi lazım. Saydı: kasını tutmuştu.
Dokuz gün var. Yusuf uzun zaman olduğu yerde kaldı. Neden sonra
Peyami Safa'nın "Fatih-Harbiye" romanından oğlu gelip yanına çökünce kendine geldi. Delikanlı,
alınmış bu parçadan hareketle aşağıdakilerden gözlerini dikmiş babasına bakıyordu. Boğuk bir sesle:
hangisi söylenemez? “Bulamadım. ”dedi. Baba da gözlerini dikmiş, batak-
lığın üzerinde dolaşan iki kartala bakıyordu.
A) Zaman kronolojik bir sırayla anlatılmıştır. “Ben, buldum!” diye mırıldandı. Genç adam, babası-
B) İç çözümlemelere yer verilmiştir. nın baktığı istikamete döndü. Öfkeyle:
C) İlahi bakış açısıyla kaleme alınmıştır. “Namussuz ne işi varmış suyun, batağın içinde?...”
D) Belirli bir mekân vardır. diye söylendi. Yusuf, dönüp oğlunun yüzüne baktı:
E) Karşıt durumlara yer verilmiştir. “Karşı yakaya geçmeye niyetlenmiş bir hâlde.”
KONU KAVRAMA TESTİ Bu parça aşağıda romanlarıyla ilgili görüş belir-
ten yazarlardan hangisine ait olabilir?

A) Benim romanlarımdaki kişileri somut coğrafya
üzerinde değil iç dünyanın gizemli dünyasında
görebilirsiniz.
2. Türk romanı Cumhuriyet’in kurulmasından sonra
öteki edebî türlere göre büyük aşama kaydeder. Türk B) Olay kurgusu romanlarımdaki ana unsurlardan
edebiyatındaki kısa geçmişine rağmen okuyucuyu biridir. Olaylar da daha çok büyük şehirlerin
ve edebî çevreleri peşinde sürüklemeyi bilir. Bu dö- gürültüsü içinde şekillenir.
nemde özellikle 1950’li yıllardan sonraki toplumsal C) Ben artık köy gerçekliğine anlatan, onların
değişimler, romandaki tema ve konu çeşitliliğini ar- yaşam biçimini en sade hâliyle ortaya koyan
tırır. Buna göre eserlerde ......... gibi konular üzerinde romanlar yazıyorum.
yoğunlaşmışlardır. Toplumcu gerçekçi, modernizm, D) Romanlarımdaki kişiler kuşak ve kültür çatış-
postmodernizm gibi yeni roman anlayışları da Türk ması içinde kalmış, kendini bulmaya çalışan
edebiyatındaki yerini alır. Bu dönemde Oğuz Atay, kişilerden oluşur.
Ahmet Hamdi Tanpınar, Yusuf Atılgan, Adalet Ağa- E) Romanlarımı yazarken en sevdiğim şey oku-
oğlu, Orhan Kemal, Yaşar Kemal gibi isimler; roman yucuyla konuşmak ve onun kurmaca dolu bir
türünün gelişmesine katkıda bulunmuşlardır. anlatımla karşı karşıya kaldığını hatırlatmaktır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?

4. Aşağıdakilerin hangisinde Kurtuluş Savaşı’nı
A) Kuşak çatışması konu alan eserler bir arada verilmiştir?
B) Köy ve köylü sorunları
C) Yanlış Batılılaşmanın doğurduğu gülünç du- A) Küçük Ağa - Osmancık
rumlar B) Yorgun Savaşçı - Ateşten Gömlek
D) Gurbete çalışmaya giden işçilerin dramları C) Kalpaklılar - Türk'ün Ateşle İmtihanı
E) Bunalımlı, topluma yabancılaşan bireylerin iç D) Sahnenin Dışındakiler - Kiralık Konak
dünyaları E) Yaban - Devlet Ana

179