Page 21 - Felsefe10 | 1.Ünite

1. ÜNİTE Felsefeyi Tanıma

John Locke, siyasal görüşleriyle liberalizmin öncü isimlerinden biri
olmuştur (Görsel 1.7). Locke, insanların doğaları gereği eşit olduğunu
kabul eder ve onların mülkiyet hakkının korunması gerektiğini belirtir.

Görsel 1.7
John Locke

Newton’ın (Nivtın) “Philosophiae Naturalis Principa Matematica”
[Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri (kısaltılmış adıyla Principia)] adlı
eseri bir başyapıt olarak kabul edilir. Newton, çalışmalarıyla yeryüzü ve
gökyüzü cisimleri için farklı yasalar olmadığını ortaya koyarak fiziği ev-
rensel hâle getirmiştir (Görsel 1.8). “Newton Mekaniği” denen bu sistem,
birçok doğa olayını açıklamasının yanı sıra insan düşüncesini de derinden
etkilemiştir. Bu eserin uygarlık tarihi açısından bir dönüm noktası olduğu-
nu söylemek yanlış olmaz.
Görsel 1.8
Isaac Newton

Immanuel Kant, kendisinden sonra gelen birçok düşünürü etkilemiş
Aydınlanma Çağı filozofudur (Görsel 1.9). Felsefesi daha çok bir eleştiri
felsefesi biçimindedir. Oluşturduğu etik teorisinde “ödev” ilkesini temele
alarak evrensel bir ahlak görüşü ortaya koymuştur. 1795’te yayımlanan
“Ebedi Barış Üzerine Bir Deneme” isimli eseriyle dünya barış düşüncesine
kaynaklık etmiştir.

Görsel 1.9
Immanuel Kant
Pragmatist filozof John Dewey (Con Dövi), 1924’te Türkiye’ye davet
edilmiş ve eğitim sisteminin düzenlenmesiyle ilgili görüşlerine başvu-
rulmuştur. John Dewey, incelemeleri sonucu Türkiye maarifi (eğitim)
hakkında bir rapor hazırlamıştır (Görsel 1.10). Türk Millî Eğitim Sistemi
oluşturulurken bu rapordan faydalanılmıştır.

Görsel 1.10
John Dewey

Distopya (korku ütopyası) tarzında yazılmış olan “Cesur Yeni
Dünya” adlı eserle Aldous Huxley (Oldus Haksli), teknolojinin gele-
cekteki etkisi üzerinde durmuştur (Görsel 1.11). Kitap, 1931 yılında
yazılmasına rağmen geleceğe dair öngörülerinin birçoğunun ger-
çekleşmesi, eseri daha da dikkat çekici hâle getirmiştir.

Görsel 1.11: Aldous Huxley

31