Page 5 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite

2. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ETKİNLİK KÖŞESİ

Etkinliğin Adı: Elektriksel Kuvvet
Etkinliğin Amacı: Yüklü cisimler arasındaki elektrik kuvveti etkileyen değişkenleri belirlemek
Süre: 40 dk.
Araç Gereçler: Genel Ağ bağlantılı bilgisayar, fare, kâğıt ve kalem

Yönerge
• Elektriksel kuvvet konulu simülasyona ulaşmak için kitabınızı pdf dosya üzerinden açınız ve
ekran görüntüsüne tıklayınız.

• “A cisminin yükünü “Change on object A” ve B cisminin yükünü “Change on object B” değiştir-
mek için şerit üzerindeki noktayı; A ve B cisimleri arasındaki uzaklığı değiştirmek için cisimlerini
aynı doğrultu üzerinde fare yardımıyla tutup ileri geri hareket ettirerek tabloda istenen değerlerin
oluşmasını sağlayınız.
• Tabloda istenen büyüklüklere karşılık F değerini ilgili bölüme yazınız.
e
A Cisminin B Cisminin A ve B Cisimleri Arasındaki
F
-4 -4 e
Yükü (10 ) Yükü (10 ) Uzaklık (m)
+10 -10 10
-10 +10 10
-10 -10 10
-10 -5 10
-10 -5 5

Sonuçlandırma
• Elektriksel kuvvet hangi büyüklüklerin değişmesinden etkilenmiştir?
• F ’nin büyüklüğü ile değişkenleri arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır?
e

Aralarında r uzaklığı bulunan q ve q yüklü iletken cisimlerin birbirine uyguladıkları elektriksel kuvvetin
1 2
büyüklüğü

q $ q 2
1
F = k $ 2 bağıntısı ile hesaplanır. Burada k Coulomb sabiti denilen bir sabittir. Coulomb sabi-
r
9 2 2 9 2 2
tinin boşluk için değeri k = 8,9875∙10 N∙m /C dir. Bu değer, yaklaşık değeri olan 9∙10 N∙m /C olarak
kullanılır. Coulomb sabiti, başka bir sabit olan f o ile ifade edilir. Dielektrik sabiti olan f o boş uzayın elekt-
riksel geçirgenliğidir. Dielektrik sabiti; elektrik yüklü iki cismin arasındaki elektriksel kuvveti, büyüklüğü nis-
betinde azaltan miktardır. Örneğin havasız ortamın dielektrik sabiti 1’dir, suyun dielektrik sabiti ise oldukça
büyük olup 80’dir. Bu durum havasız ortamda yüklü iyonlar arasındaki elektriksel kuvvet suya göre 80 kat
daha büyük demektir. Ortamın cinsine ve nem gibi özelliklerine bağlı olup Coulomb sabiti ile ters orantılı-
dır. Coulomb sabitinin elektriksel geçirgenliği ile ilişkisini veren eşitlik

1
k = şeklindedir.
4 $ rf
$
o
213