Page 10 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite
P. 10
2. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA
q yüklü noktasal bir cisim ile bu cisimden r uzaklıkta bulunan +1 birim q deneme yükü arasında oluşan
0
elektriksel kuvvet için
q $ q 0
F = k $ 2 yazılır.
r
q yükünün +1 birim q deneme yükü üzerinde oluşturduğu elektrik alan
0
q
E = k $ 2 yazılır. Buradan E, F eşitliğinde yerinde kullanılarak
r
q $ q 0
F = k $ 2
r
q
F = k $ 2 $ q
r 0
F = E $ q ya da
0
F
E= yazılabilir.
q
0
Elektrik alan, bir vektörün (F) bir skalere (q ) bölümü olarak ifade edildiğinden yönü +1 birim q deneme
0 0
yüküne etki eden Coulomb kuvveti ile aynı yöndedir. Şekil 2.3’te E ve F yönleri, +1 birim q deneme yükü
0
üzerinde gösterilmiştir.
q = +1 birim
r 0 r
+q −q q = +1 birim
0
E F F E
Şekil 2.3: +1 birim q yükü üzerinde E ve F yönleri
0
−3
Örnek: Yalıtkan bir iple K noktasına asılmış 4∙10 C yüklü noktasal cisim, −x yönündeki düzgün
−4
E elektrik alanı içinde düşey düzlemde dengededir. Noktasal cismin kütlesi 6∙10 kg olduğuna
göre cismin içinde bulunduğu E elektrik alanın büyüklüğü kaç N/C’dur? ( g = 10 N/kg)
K
+q
E
1 br
−x
1 br
Çözüm: Cisme etki eden kuvvetler gösterilerek E elektrik alanın büyüklüğü bulunabilir. Yalıtkan ip
ile düşey düzlem arasındaki açı a olsun.
218